Z nadwagą lub otyłością zmaga się dziś co siódmy 15-latek na naszym kontynencie. Przewidywania naukowców nie pozostawiają złudzeń: problem będzie narastał. Do 2025 r. może dotknąć nawet jedno na pięcioro dzieci, co daje przerażający wynik 16 milionów osób. Aby jak najszybciej zatrzymać wzrost otyłości i nadwagi wśród młodych ludzi, należy wypracować i rozpowszechnić odpowiednie strategie zapobiegania im. Właśnie takie zadanie spełnia projekt psycholożek z Centrum Badań Stosowanych nad Zdrowiem i Zachowaniami Zdrowotnymi Uniwersytetu SWPS „CO-CREATE: Przeciwdziałanie otyłości: interwencje polityczne współkreowane z młodzieżą” pod kierownictwem prof. Aleksandry Łuszczyńskiej.

.

Problem

Epidemia otyłości wśród młodzieży oraz brak odpowiednich strategii pomocy nastolatkom

Otyłość generuje ogromne obciążenia dla społeczeństwa: cierpienie, choroby i wysokie koszty opieki zdrowotnej. Zagrożone jej skutkami są wszystkie grupy wiekowe. O ile jednak na świecie wypracowano już wiele strategii i narzędzi przeciwdziałania otyłości, zwykle uwaga badaczy skupiała się na dwóch grupach – dzieciach i osobach dorosłych. Wciąż brakuje rzetelnej analizy dotyczącej mechanizmów, struktur czy polityk nakierowanych na pomoc nastolatkom borykającym się z nadwagą. A lata nastoletnie to przecież w życiu człowieka szczególny okres – to czas burzliwych przemian fizycznych i emocjonalnych, kształtowania nawyków zdrowotnych, a także szczególnie silnie odczuwanej potrzeby akceptacji przez grupę rówieśniczą.

Jakie czynniki wpływają na stopień zagrożenia nadwagą i otyłością u progu dorosłości? Jakie narzędzia są potrzebne do wdrożenia i oceny realizacji systemowych polityk żywieniowych i programów dotyczących promocji zdrowia europejskich nastolatków? W jaki sposób włączyć młodzież w tworzenie tych strategii na poziomie lokalnym? Czy uda się sprawić, że fatalna prognoza na 2024 r. jednak się nie spełni?

Rozwiązanie

Projekt CO-CREATE – wypracowanie skutecznych programów zwalczania otyłości

Badaczki z Centrum Badań Stosowanych nad Zdrowiem i Zachowaniami Zdrowotnymi Uniwersytetu SWPS: dr Anna Banik, dr Monika Boberska, dr Magdalena Kruk, Ewa Kuliś i Zofia Szczuka pod kierownictwem prof. Aleksandry Łuszczyńskiej podjęły wyzwanie interwencji psychospołecznej w zakresie zahamowania epidemii otyłości wśród Europejczyków wchodzących w okres dojrzewania. Projekt „CO-CREATE: Przeciwdziałanie otyłości: interwencje polityczne współkreowane z młodzieżą” stanowi część międzynarodowej inicjatywy Horyzont 2000, finansowanej przez Komisję Europejską.

Ekspertki z naszej uczelni postanowiły we wszystkie etapy projektu zaangażować młodzieżowe organizacje z Polski, Norwegii, Wielkiej Brytanii i Holandii, a także włączyć w swoje działania Europejski Parlament Młodzieży. Perspektywa ludzi wkraczających w dorosłość pomoże wypracować odpowiednie strategie radzenia sobie z problemem otyłości w ich grupie wiekowej, a tym samym realnie poprawić jakość ich życia.

Badaczki z Uniwersytetu SWPS z pomocą partnerów z międzynarodowego konsorcjum zbadają wpływ czynników geograficznych, społeczno-ekonomicznych, kulturowych i behawioralnych na wzrost zagrożenia nadwagą i otyłością. Następnie z pomocą młodzieży stworzą wspólne plany wdrażania stosownych polityk i narzędzia monitoringu zachowań związanych z bilansem energetycznym. Pomogą wypracować młodzieżowe sojusze w zakresie zapobiegania otyłości oraz nawiązać w tym zakresie współpracę młodzieży i przedstawicieli przemysłu. Stworzą praktyczne mapy systemu otyłości i nowe sposoby oceny skuteczności kampanii prozdrowotnych.

Dlaczego?

Bierzemy odpowiedzialność za problemy cywilizacyjne, z którymi borykają się młodzi ludzie

Otyłość niesie za sobą poważne obciążenie dla zdrowia i realne obniżenie jakości życia. To groźna choroba cywilizacyjna, z którą trudno wygrać w dobie zmian klimatycznych, zanieczyszczonego powietrza, powszechnego przemęczenia i przepracowania. Istotny wpływ na ten stan rzeczy mają również czynniki gospodarcze – przestrzeganie zdrowej diety, wolnej od wysokoprzetworzonej żywności, niejednokrotnie przekracza możliwości finansowe wielu obywateli europejskich krajów. Nie możemy zatem oczekiwać, że młode pokolenie poradzi sobie z tym przytłaczającym problemem bez wsparcia dorosłych: władzy, wykładowców akademickich, lekarzy, nauczycieli, organizacji pozarządowych czy osób kreujących przekaz medialny.

Projekt CO-CREATE z pewnością przyczyni się do postępu w dziedzinie zapobiegania otyłości w Europie. Wypracowane narzędzia i polityki pomogą poprawić nie tylko jakość życia nastolatków, lecz także zdrowia publicznego u osób w każdym wieku i kraju. Ekspertom z naszej uczelni zależy również na tym, by młodzi ludzie zyskali poczucie, że mogą być współtwórcami regulacji, kampanii oraz programów, które bezpośrednio ich dotyczą.

prof. Aleksandra Łuszczyńska

psycholog, ekspertka w dziedzinie psychologii zdrowia, kierowniczka Centrum Badań Stosowanych nad Zdrowiem i Zachowaniami Zdrowotnymi Uniwersytetu SWPS. Kieruje projektem „CO-CREATE: Przeciwdziałanie otyłości: interwencje polityczne współkreowane z młodzieżą”. Interesuje się psychologicznymi wyznacznikami zachowań zdrowotnych (np. dieta, aktywność fizyczna, profilaktyka zdrowotna) oraz czynnikami poprawiającymi jakość życia wśród osób, które przeżyły skrajny stres lub zmagają się z chorobą przewlekłą. Projektuje interwencje służące zmianie zachowań, przekonań i poprawie zdrowia oraz ocenia ich efektywność. Jest redaktorem naczelnym czasopisma „Anxiety, Stress & Coping” oraz prezydentem Sekcji Psychologii Zdrowia w International Association of Applied Psychology.

Zobacz biogram »

wróć na stronę główną Jubileuszu 25-lecia uczelni →