Rozmowy Kulturalne
Psychopaci. Co mówi o nich popkultura, a co psychologia? (podcast)
Hannibal Lecter, Dexter Morgan, Joker – popkultura zna wiele czarnych bohaterów. Nieobliczalni, niebezpieczni i źli do szpiku kości, a zarazem tajemniczy i intrygujący. To właśnie na podstawie postaci z filmów i książek często tworzymy w naszych głowach wizerunek psycho- i socjopatów. A jacy są oni naprawdę? Jakie różne zaburzenia psychiczne wrzuca się do jednego worka o nazwie „psychopata”? Jakiego typu psychopatyczne zachowania bohaterów bywają wyolbrzymione, a o których zupełnie się nie wspomina? W jakim stopniu oglądanie thrillerów może nas wyczulić na rozpoznawanie niepokojących sygnałów ze strony innych osób w codziennym życiu? Czy wizerunek i świat psychopatów pokazywany przez popkulturę przeszkadza w pracy psychologom?
Małgorzata Zmaczyńska rozmawia o tym z ekspertami z Uniwersytetu SWPS – prof. Danielem Boduszkiem, psychologiem kryminalnym specjalizującym się w obszarze psychopatii, literaturoznawczynią dr Anną Warso oraz literaturoznawcą i kulturoznawcą dr Pawłem Pyrką.
Podcast z cyklu „Rozmowy Kulturalne” dostępny jest m.in. na kanale Strefy Kultur na YouTubie, gdzie poszczególne sygnatury czasowe przedstawione poniżej przenoszą w opisany fragment nagrania:
01:40 – Psycholog vs kulturoznawca – czym różni się ich obraz psychopaty?
11:47 – Których bohaterów współczesnej popkultury możemy nazwać psychopatami?
23:31 – Czym jest psychopatia i kogo możemy uznać za psychopatę?
27:42 – Czy fascynacja czarnymi charakterami w popkulturze jest dziś większa niż kiedyś?
35:13 – Dlaczego tak bardzo fascynują nas seryjni mordercy?
41:45 – Jak na przestrzeni lat ewoluował obraz czarnych bohaterów w popkulturze?
49:10 – Czy istnieją zbrodnie, w których przestępcy inspirowali się czarnymi charakterami przedstawionymi w popularnych filmach, serialach lub książkach? Na ile popkultura „przeszkadza” w pracy psychologom?
Podcastu można też posłuchać na Spotify:
- https://podcasts.apple.com/pl/podcast/psychopaci-co-m%C3%B3wi-o-nich-popkultura-co-psychologia/id1486199502?i=1000520017788
- https://lectonapp.com/pl/audiobook/a78c3405-bf4b-4c29-ad1c-a6073b7105b2?_lst
Interesujesz się kulturą? Dołącz do innych w grupie Strefy Kultur Uniwersytetu SWPS na Facebooku.
Cykl „Rozmowy Kulturalne”
Jak świat stał się memem? Dlaczego podcasty kryminalne cieszą się tak wielką popularnością i czy TikTok jest początkiem końca cywilizacji? Kultura niejedno ma imię i zdecydowanie żadnym z nich nie jest „nuda”. W cyklu „Rozmowy Kulturalne” realizowanym w ramach Strefy Kultur Uniwersytetu SWPS wraz z zaproszonymi gośćmi poruszamy przeróżne, ale zawsze ciekawe tematy dotyczące otaczającej nas kultury.
prof. dr hab. Daniel Boduszek
gość
Polsko-brytyjski psycholog kryminalny specjalizujący się w obszarze psychopatii, zaburzeń osobowości, identyfikacji społecznej wśród grup przestępczych (criminal social identity) i recydywy. Doktorat (PhD) z psychologii kryminalnej uzyskał na University of Ulster (Wielka Brytania) w 2013 r., habilitacje z psychologii na Uniwersytecie SWPS (Polska) w 2015 r., profesurę z psychologii kryminalnej na University of Huddersfield (Wielka Brytania) w 2016 r. Jego zainteresowania naukowe obejmują zagadnienia psychopatii kryminalnej, kryminalnych struktur poznawczych, samobójstw i zdrowia psychicznego w więzieniach, a także problematykę zabójstw, recydywy oraz prizonizacji. Jego badania były finansowane przez Unię Europejską, Economic and Social Research Council, UNICEF, RCUK Global Challenges Research Fund i zostały opublikowane w międzynarodowych czasopismach recenzowanych.
Jest założycielem recenzowanego międzynarodowego czasopisma naukowego „Journal of Criminal Psychology” oraz członkiem rad redakcyjnych „Journal of Criminal Justice”, „Deviant Behavior”, „Frontiers in Psychology” (Forensic and Legal), „Clinical Child Psychology and Psychiatry”, „Journal of Rational-Emotive & Cognitive-Behavior Therapy”, „International Journal of Environmental Research and Public Health”, „Polish Psychological Bulletin” i „Current Issues in Personality Psychology”. Pracuje na University of Huddersfield, gdzie zajmuje stanowisko profesora psychologii kryminalnej (Full Professor of Criminal Psychology), oraz na katowickim wydziale Uniwersytetu SWPS.
dr Anna Warso
gość
Literaturoznawczyni i tłumaczka. Pisze najczęściej o dwudziestowiecznej poezji i prozie amerykańskiej, ale jej zainteresowania naukowe obejmują także wybrane aspekty teorii kultury popularnej i science fiction. Zajmuje ją to, co się wydarza w przestrzeni spotkania i na stykach, w wymiarze tekstowym, kulturowym i dyscyplinarnym. Pracę doktorską o melancholii, teatralności i znaczeniu utraty u Johna Berrymana obroniła na Uniwersytecie Warszawskim. Jako tłumaczka współpracowała bądź współpracuje m.in. z redakcjami „Literatury na Świecie” i „Tekstów Drugich”. Współredaktorka tomów „Culture(s) and Authenticity: The Politics of Translation and the Poetics of Imitation” i „Interpreting Authenticity: Translation and Its Others” (Peter Lang, 2017). Na Uniwersytecie SWPS prowadzi zajęcia z zakresu literatury amerykańskiej i warsztaty tłumaczeniowe, a ostatnio również kurs poświęcony ideologiczno-kulturowym uwarunkowaniom kategorii potworności.
dr Paweł Pyrka
gość
Absolwent Instytutu Anglistyki UW, literaturoznawca i kulturoznawca. Obronił doktorat poświęcony kulturowym kontekstom rozwoju literatury popularnej w Stanach Zjednoczonych na początku XX w. Prodziekan ds. studenckich na Wydziale Nauk Humanistycznych i Społecznych Uniwersytetu SWPS oraz koordynator specjalności filologia angielska. Redaktor czasopisma „Kultura Popularna”.
Małgorzata Zmaczyńska
prowadząca
Jej supermocą jest mówienie. Nagrywała podcasty, zanim to było modne – Podcast RADIOaktywny oraz Zmacznego. Kręci ją motoryzacja, nieznane historie związane z jedzeniem, psychologia i przekręty na Wall Street.
