Projekt Skandynawia
Wikingowie w (pop)kulturze (videocast)
Archetyp nieustraszonego skandynawskiego wojownika porusza wyobraźnię kolejnych pokoleń odbiorców kultury (zwłaszcza masowej). Epickie narracje o wikingach, osadzone w surowej nordyckiej estetyce, to wycieczka do świata przygód, ponadczasowych wartości, rebelii i nierzadko – okrucieństwa. Fascynacja tamtymi realiami nie słabnie, tym bardziej że świat technologii oferuje coraz atrakcyjniejszy i bardziej dosłowny przekaz w postaci zaawansowanych cyfrowo gier wideo czy filmów.
Dlaczego opowieści i mity o wikingach trafiły do popkultury? Kiedy pojawiały się pierwsze opracowania naukowe dotyczące skandynawskich zdobywców? Jacy polscy badacze byli pionierami w tym obszarze? Runy w popkulturze, czyli jak inskrypcje runiczne wpłynęły na nasze wyobrażenia o wikingach? W jaki sposób staronordyckie teksty inspirowały artystów?
O tym wszystkim dyskutowali znawcy kultury skandynawskiej: Natalia Mazur-Rodak, Julia Jaworska i dr Jakub Morawiec, a spotkanie poprowadził dziennikarz, filolog szwedzki Jan Janczy.
Podcastu możesz posłuchać również w serwisie streamingowym Apple Podcasts.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich.
Natalia Mazur-Rodak
gościni
Skandynawistka, filolożka norweska, studiowała na Uniwersytecie Gdańskim i na Uniwersytecie w Tromsø, zwanym Norweskim Uniwersytetem Arktycznym. Nauczycielka języka norweskiego i kultury norweskiej z prawie 10-letnim stażem. Obecnie zajmuje stanowisko asystenta w Zakładzie Skandynawistyki na Uniwersytecie SWPS w Warszawie, prowadzi własną kameralną szkołę językową Arctic Spirit oraz zajmuje się tłumaczeniami ustnymi. Miłośniczka literatury skandynawskiej, ekstremalnych wypraw zarówno po Arktyce, jak i swojej najbliższej okolicy. Szczęśliwa żona i mama dwójki ciekawskich dzieci, która uważa, że przygodę można odnaleźć już we własnym ogrodzie. Z norweskiej filozofii życia na świeżym powietrzu friluftsliv konsekwentnie czyni część codzienności swojej rodziny.
Julia Jaworska
gościni
Naukowo zajmuje się językoznawstwem historycznym. Szczególnie interesuje ją zmiana językowa oraz kontakt językowy w kontekście Skandynawii. Realizuje projekt badawczy „Zmiana konstrukcji w kontakcie językowym – wyrażenia dzierżawcze w języku średnionorweskim z naciskiem na Bergen i Voss” finansowany przez Narodowe Centrum Nauki w ramach grantu Preludium. Projekt ten jest jednocześnie jej projektem doktorskim. W ramach grantu Mobility Grant for Norwegian Language, Literature and Culture 2023–2024 odbyła wizytę studyjną na Uniwersytecie w Bergen w celu konsultacji oraz przeglądu literatury. Na Uniwersytecie SWPS prowadzi zajęcia z gramatyki i fonetyki praktycznej języka norweskiego, zmiany językowej i tendencji rozwojowych w językach skandynawskich.
dr hab. prof. UŚ Jakub Morawiec
gość
Pracownik Instytutu Historii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz Katedry Skandynawistyki SWPS. Dyrektor Centrum Badań Nordystycznych i Staroangielskich UŚ. Współorganizator cyklu konferencyjnego The Jómsborg Conference. Członek-korespondent Instytutu Polsko-Skandynawskiego w Kopenhadze. W swych badaniach koncentruje się na dziejach Skandynawii we wczesnym średniowieczu i rozwoju średniowiecznej historiografii skandynawskiej. W szczególny sposób interesuje się skaldami islandzkimi, ich poezją oraz sagami na ich temat. Jest autorem licznych publikacji, wydawanych w kraju i za granicą, m.in. „Vikings among the Slavs” (Wiedeń 2009), „Wolin w średniowiecznej tradycji skandynawskiej” (Kraków 2010), „Saga o Hallfredzie skaldzie kłopotliwym” (Wrocław 2011), „Knut Wielki. Król Anglii i Danii i Norwegii (ok. 995-1035)” (Kraków 2013), „Między poezją a polityką. Rozgrywki polityczne w Skandynawii XI wieku w świetle poezji ówczesnych skaldów” (Katowice 2016), „Norwegia. Początki państw” (Poznań 2017), „Dania. Początki Państw” (Poznań 2019), Brał udział w pracach nad polskim przekładem Heimskringli Snorriego Sturlusona (Kraków 2019). Obecnie bierze udział w pracach nad polskimi przekładami wybranych sag islandzkich (Knytlinga saga, Saga o Jomswikingach, Saga o Yngvarze Podróżniku).
Jan Janczy
prowadzący
Dziennikarz, nauczyciel. Z wykształcenia filolog szwedzki i literaturoznawca. Studia zaprowadziły go do sztokholmskiej redakcji pisma literackiego 20TAL, gdzie spędził krótki czas. Na co dzień związany z Radiem Nowy Świat, dla którego przygotowuje programy muzyczne, a także podcasty poświęcone muzyce, kulturze i społeczeństwom Skandynawii. Współprowadzący magazyn międzynarodowy "Cały nasz świat", a także cotygodniowy cykl rozmów o Europie Północnej. Stały współpracownik Uniwersytetu SWPS – w Strefie Kultur odpowiada za prowadzenie rozmów wchodzących w skład Projektu Skandynawia. Zdarza mu się czasem powiedzieć w radiu coś po szwedzku (z przyzwyczajenia, bo szwedzkiego także uczy).
