Autorytet elektryzuje... Dosłownie i w przenośni. 50 lat po eksperymencie Milgrama nadal potrafimy być mu szokująco posłuszni. Tak skrajnie, że jesteśmy w stanie skazać innych ludzi na cierpienie. Prof. dr hab. Dariusz Doliński i dr Tomasz Grzyb, powtarzając słynne amerykańskie badanie w polskich warunkach, dowodzą, że niewiele się w tej materii zmieniło. 13 kwietnia, w ramach Strefy Psyche, wystąpi gość specjalny. Prof. dr hab. Dariusz Doliński opowie o naturze ludzkiej, posłuszeństwie, schematach działania i reakcjach w skrajnych sytuacjach oraz o wyjątkowej książce, jaka powstała na bazie wniosków polskich badaczy.
Eksperyment, który wystawił na próbę naturę ludzką
Jeśli zapytać psychologów, jakie badania w historii rozwoju tej dyscypliny wydają im się najważniejsze, 90% z nich wskaże na przeprowadzone na początku lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku badania Stanley’a Milgrama nad posłuszeństwem wobec autorytetu. Milgram w ramach prowadzonego przez siebie eksperymentu wyznaczał osobie badanej role nauczyciela. Jej zadaniem było karanie innego uczestnika eksperymentu za popełniane przez niego błędy.
Do wymierzania kar służył generator prądu elektrycznego, wyposażony w 30 klawiszy, oznaczonych symbolami od 15 do 450 volt. Każdy kolejny błąd miał być karany coraz mocniejszym uderzeniem prądem. W trakcie eksperymentu znacząca część badanych deklarowała dyskomfort, mniej lub bardziej wyraźnie protestowała, ale ciągle spełniała kolejne polecenia. W rzeczywistości naturalnie nikogo nie uderzano prądem, rolę drugiego badanego grał aktor, a krzyki odtwarzane były z taśmy. Wyniki osiągnięte przez Milgrama (ponad 60% badanych raziło prądem „do końca”) były przełomem w myśleniu o roli sytuacyjnego posłuszeństwa w psychologii.
Posłuszni do bólu
Pół wieku później polscy psychologowie – prof. dr hab. Dariusza Dolińskiego i dr Tomasz Grzyb – ponownie podejmują wątek posłuszeństwa wobec autorytetów. Wykorzystując paradygmat Milgrama, realizują najbardziej rozbudowany od czasu jego eksperymentów program badawczy nastawiony na zrozumienie mechanizmów odpowiadających za wciąż nas szokujące zachowania ludzi.
prof. dr hab. Dariusz Doliński
Jeden z najbardziej cenionych psychologów społecznych w Polsce. Zajmuje się psychologią zachowań społecznych, psychologią emocji i motywacji. Analizuje techniki wpływu społecznego, mechanizmy ulegania wobec zewnętrznego nacisku i manipulacji społecznej. Interesuje się psychologicznymi aspektami marketingu i reklamy. Jest autorem licznych projektów naukowych, badań eksperymentalnych i teorii z zakresu psychologii społecznej, szczególnie zachowań konsumenckich oraz weryfikacji technik używanych przez ludzi do tego, aby efektywnie wpływać na innych. Redaktor naczelny „Polish Psychological Bulletin”. Publikuje w prestiżowych czasopismach, takich jak: „Journal of Personality and Social Psychology”, „Personality and Social Psychology Bulletin”, „Journal of Experimental Social Psychology” oraz „European Journal of Social Psychology”. Autor i współautor około 200 publikacji, m.in. „Psychologia wpływu społecznego” (2000), „Psychologiczne mechanizmy reklamy” (2003), „Ukryte sensy zachowania: rozmowy o wywieraniu wpływu i reklamie” (2006), Manipulacja” (2009) oraz „Techniques of social influence: The psychology of gaining compliance” (2016). Jest członkiem-korespondentem Polskiej Akademii Nauk, członkiem Komitetu Psychologii PAN oraz prezesem Polskiego Stowarzyszenia Psychologii Społecznej. Na Uniwersytecie SWPS prowadzi zajęcia z zakresu psychologii społecznej i psychologii reklamy.
dr Tomasz Grzyb
Psycholog społeczny, adiunkt w Katedrze Psychologii Społecznej Filii Uniwersytetu SWPS we Wrocławiu, visiting lecturer w NATO School w Oberammergau w Niemczech, konsultant przy projektach NATO dotyczących operacji psychologicznych. Naukowo zajmuje się psychologią wpływu społecznego, technikami wpływu i propagandą. Jest współautorem replikacji słynnego eksperymentu Stanleya Milgrama, autorem oraz współautorem licznych eksperymentów terenowych. Publikował w Psychologii społecznej, Polish Psychological Bulletin, European Journal of Applied Psychology, Journal of Applied Social Psychology, Social Psychological and Personality Science. Interesuje się metodologią badań (zarówno naukowych, jak i marketingowych), historią najnowszą oraz techniką (od pralki automatycznej przez nożyce hydrauliczne do czołgu Abrams). We wrocławskiej Filii Uniwersytetu SWPS prowadzi zajęcia z zakresu technik wpływu społecznego, statystyki i metodologii, SPSS oraz badań marketingowych. Jego główną ambicją jest przekonanie wszystkich dookoła (ze szczególnym uwzględnieniem trójki własnych dzieci), że na wszystkie, nawet najbardziej dziwaczne pytania można znaleźć odpowiedź. Dr Tomasz Grzyb jest doświadczonym popularyzatorem nauki – w Charakterach oraz prasie lokalnej publikował popularnonaukowe artykuły dotyczące technik wpływu społecznego, prowadził wykłady dla dzieci i seniorów dotyczące mechanizmów działania reklamy oraz wykład dla rodziców w Strefie Rodzica SWPS.
Organizator
Partner
W trakcie spotkania będzie możliwość zakupienia premierowej pozycji oraz innych ze zniżką 40% na stoisku wydawnictwa Smak Słowa.
Uwaga! Niespodzianka!
Trojgu najbardziej aktywnym uczestnikom wykładu przekażemy upominek w postaci książki „Posłuszni do bólu” z autografem prof. dr hab. Dariusza Dolińskiego.
[Form StrefaPsyche_13042018_Poznan not found!]
Kontakt
Anna Szulczewska
e-mail: [email protected]
Miejsce
Uniwersytet SWPS, Wydział Zamiejscowy w Poznaniu
ul. T. Kutrzeby 10
