Jak spostrzegamy siebie a jak innych? Dlaczego czasami, albo nawet całkiem często, w sobie widzimy więcej pozytywnych cech niż w innych? Spostrzeganie ludzi, siebie samego, a także grup społecznych odbywa się na dwóch głównych wymiarach: sprawczości i wspólnotowości – potwierdzają liczne współczesne badania. O stereotypach, uprzedzeniach i relacjach w grupie opowiada wybitny psycholog – prof. dr hab. Bogdan Wojciszke.
Podczas wykładu porozmawiamy o tym jak postrzegamy siebie i innych. Lubimy bowiem wiedzieć czy mamy do czynienia z wrogiem czy przyjacielem. Profesor Wojciszke zaprezentuje wnioski z przeprowadzonych badań, które pokazują, że samych siebie spostrzegamy głównie w wymiarze sprawczości i przede wszystkim od tych spostrzeżeń zależy poczucie własnej wartości (samoocena). Natomiast innych postrzegamy głównie na wymiarze wspólnotowości i przede wszystkim od tych spostrzeżeń zależą nasze oceny i postawy wobec innych osób.
Inaczej mówiąc, oceniając innych patrzymy z perspektywy odbiorcy ich działań monitorującego ich społeczną wartość – bierzemy pod uwagę głównie ich cele i intencje, a więc czy są dobroczynne czy też szkodliwe. Oceniając siebie samych patrzymy z perspektywy sprawcy monitorującego skuteczność działania i bierzemy pod uwagę głównie sprawność w realizacji własnych celów, o których z góry zakładamy, że są dobroczynne. Wykład odpowiada na pytanie: w jaki sposób dzięki tej koncepcji można badać stereotypy, uprzedzenia oraz relacje w grupie, a nawet w jaki sposób zastosować ją w postrzeganiu organizacji i marek handlowych.
Prelegent
prof. dr hab. Bogdan Wojciszke – psycholog. Autor licznych badań z zakresu spostrzegania i oceniania ludzi, dynamiki bliskich związków uczuciowych, psychologii władzy, postawy Polaków wobec przekształceń własnościowych, produktywności i godności jako wartości etycznych współczesnego społeczeństwa polskiego. W ramach staży naukowych przebywał na Uniwersytecie w Aberdeen, w Max-Planck-Institut w Berlinie, w Paryżu i Oxfordzie. Stypendysta Fundacji Humboldta. Uzyskał liczne nagrody, m.in. Ministerstwa Edukacji Narodowej i Polskiej Akademii Nauk. Prowadzi badania dotyczące takich zagadnień, jak spostrzeganie i ocenianie ludzi (w tym samego siebie), interesują go zwłaszcza dwa rodzaje treści, jakie odgrywają tu kluczową rolę – sprawczość (sprawność, kompetencja, nastawienie na cele) i wspólnotowość (moralność i funkcjonowanie społeczne) oraz zasady dokonywania ocen moralnych. Po drugie, bada spostrzeganie świata społecznego, interesuje go powszechne w Polsce zjawisko delegitymizacji (pozbawiania prawomocności) porządku społecznego i jego następstwa. Po trzecie, psychologia statusu i władzy, przede wszystkim, w jaki sposób podwyższenie statusu czy nabycie władzy zmienia funkcjonowanie człowieka. Laureat nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, najważniejszego w Polsce wyróżnienia naukowego.
