Bullying, czyli przemoc psychiczna lub fizyczna stosowana przez nastolatków wobec rówieśników to działanie celowe, wymierzone w konkretną osobę i trwające zwykle dłuższy czas. Jego miejscem zazwyczaj jest szkoła. Czasami za opresyjne działania odpowiadają pojedynczy sprawcy, a czasem całe grupy; wtedy przewaga sprawcy nad ofiarą jest oczywista. Jeszcze większe spustoszenie w psychice nastolatka może wywołać cyberbullying, polegający na znęcaniu się nad ofiarą w sieci np. poprzez publikowanie upokarzających zdjęć czy komentarzy. Konsekwencje tych zjawisk mogą prowadzić do fobii szkolnej, izolacji społecznej, stanów depresyjnych czy nawet prób samobójczych. Skala zjawiska jest tak duża, że Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zwróciła na nie uwagę, nazywając jednym z najpoważniejszych zagrożeń dla zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży.
Często rodzice podejmują próby interwencji, które nie przynoszą oczekiwanych rezultatów. Jak rozpoznać i zrozumieć dynamikę konfliktów rówieśniczych? W jaki sposób zidentyfikować ich przyczyny i konsekwencje? Jakie techniki i strategie komunikacji z nastolatkiem mogą pomóc w konstruktywnym rozwiązywaniu konfliktów? Jak rozwijać w młodych ludziach umiejętności rozwiązywania problemów? Kiedy nastolatkowi potrzebna jest profesjonalna pomoc i w jaki sposób z niej skorzystać?
O tym wszystkim porozmawiali: psycholożka, badaczka dynamiki grup rówieśniczych ze szczególnym uwzględnieniem powodów i przejawów bullyingu dr Małgorzata Wójcik i psycholog dr Piotr Rycielski podczas webinaru Przemoc rówieśnicza – dlaczego interwencje rodziców nie działają?
Podcastu możesz posłuchać również w kanałach streamingowych: Apple Podcasts, SoundCloud i Audioteka.
Uniwersytet SWPS, Fundacja UNIQA oraz zespół RESQL połączyli siły w projekcie „Przerwij krąg przemocy w swojej szkole”. Chcemy głośno i otwarcie mówić o zjawisku przemocy rówieśniczej po to, by uświadomić społeczeństwu skalę problemu, z jakim mierzą się nasze dzieci. Zależy nam, by przeciwdziałać przemocy poprzez oddanie w ręce szkół gotowego, sprawdzonego narzędzia, jakim jest system RESQL, stworzony przez wykładowców i naukowców z Uniwersytetu SWPS.
Główną inicjatywą projektu „Przerwij krąg przemocy w swojej szkole” jest rekrutacja dla licealistów i techników w ramach której organizatorzy ufundowali darmowe wdrożenie systemu RESQL w 100 placówkach. Szkoły mogą zgłaszać chęć udziału w rekrutacji na dedykowanej stronie projektu, tam również odbędzie się głosowanie, które wyłoni ostateczną setkę wybranych szkół.
System RESQL to kompleksowe rozwiązanie obejmujące: aplikację do anonimowego zgłaszania przypadków przemocy, która umożliwia także rozmowę i otrzymanie pomocy od wybranej osoby z kadry nauczycielskiej danej szkoły oraz szkolenia i materiały dla grona pedagogicznego. Obecnie system RESQL funkcjonuje w 254 szkołach w całej Polsce.
Zachęcamy do czynnego udziału w tej wyjątkowej rywalizacji! Szkołę może zgłosić każdy – nauczyciel, dyrektor szkoły, uczeń lub rodzic, wystarczy pisemna zgoda oraz formularz podpisany przez dyrekcję placówki. Organizatorzy czekają na zgłoszenia do 17 maja br., głosować na zgłoszone szkoły będzie można od 20 maja do 2 czerwca, a 10 czerwca zostaną ogłoszone wyniki. Głos na daną szkołę można oddać raz dziennie. Pierwszych 100 szkół z największą liczbą głosów (mierzoną w stosunku do całkowitej liczby uczniów w placówce) otrzyma możliwość wdrożenia pakietu RESQL za darmo. Bezpłatny pakiet zawiera praktyczne narzędzia do walki z przemocą w szkole: wspomnianą wcześniej aplikację dla uczniów do anonimowego zgłaszania problemów oraz szkolenie dla kadry pedagogicznej, scenariusze lekcji poświęconych przemocy, sprawnie działający system dla nauczycieli do reagowania na wszelkie nadużycia.
Zgłoś swoje liceum lub technikum do projektu, aby i twoja szkoła mogła wdrożyć system RESQL. Więcej informacji na temat rekrutacji znajdziesz tutaj.
Strefa Psyche Uniwersytetu SWPS to projekt popularyzujący wiedzę psychologiczną na najwyższym merytorycznym poziomie oraz odkrywający możliwości działania, jakie daje psychologia w różnych sferach życia zarówno prywatnego, jak i zawodowego. Projekt obejmuje działania online, których celem jest umożliwienie rozwoju każdemu, kto ma taką potrzebę lub ochotę, niezależnie od miejsca, w którym się znajduje.
Eksperci
dr Małgorzata Wójcik – doktor nauk społecznych w zakresie psychologii, adiunkt i prodziekan w katowickim wydziale Uniwersytetu SWPS. W swojej pracy zajmuje się badaniem dynamiki grup rówieśniczych ze szczególnym uwzględnieniem powodów i przejawów bullyingu – przemocy szkolnej. Obecnie wdraża zintegrowany program monitorowania i zapobiegania przemocy rówieśniczej „RESQL" w szkołach podstawowych i średnich. Zrealizowała finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju projekt innowacji społecznych (interwencja edukacyjna „Bliżej"), który miał na celu opracowanie programu eliminującego zachowania wykluczające i marginalizujące wśród uczniów gimnazjum. Laureatka konkursu eNgage Fundacji na rzecz Nauki Polskiej – dzięki grantowi przeprowadziła projekt „INKLA – Promocja Badań Partycypacyjnych”, w którym stworzyła młodzieżowe zespoły badawcze i wraz z nimi zrealizowała badania jakościowe dotyczące relacji rówieśniczych w klasach szkolnych. Laureatka nagrody im. prof. Romana Czerneckiego za najlepszy artykuł naukowy w dziedzinie edukacji w 2021 r. oraz nagrody Ministra Edukacji i Nauki za znaczące osiągnięcia w zakresie działalności wdrożeniowej w 2022 r. Autorka licznych publikacji naukowych i podręczników.
dr Piotr Rycielski – doktor psychologii, pracownik Wydziału Psychologii Uniwersytetu SWPS w Warszawie, absolwent międzywydziałowych interdyscyplinarnych studiów doktoranckich prowadzonych w Instytucie Studiów Społecznych im. prof. R.B. Zajonca na Uniwersytecie Warszawskim, stypendysta University of Michigan. Przez wiele lat adiunkt i członek rady naukowej w Instytucie Badań Edukacyjnych, wieloletni wykładowca akademicki, autor i współautor licznych badań naukowych i publikacji z zakresu psychologii edukacji.
