Karol Darwin, twórca teorii ewolucji, uważał język za jedno z najważniejszych osiągnięć ludzkości, porównywalne z odkryciem ognia. Język rozumiany jako system komunikacyjny, na który składają się gramatyka i symbole, jest unikalną cechą gatunku ludzkiego, żadne inne zwierzę nie komunikuje się w taki sposób. Jednocześnie, geneza naszego języka to jedna z największych zagadek naukowych. Chociaż istnieje wiele teorii, naukowcy wciąż nie mają jednej, ostatecznej odpowiedzi na pytanie, jak dokładnie powstał język ludzki. Dlatego wielu współczesnych badaczy, jak choćby – brytyjski kognitywista Simon Kirby czy Duńczyk Morten Christiansen (obaj znani ze swoich badań nad ewolucją języka), sądzi, że wyjaśnienie mechanizmów powstania ludzkiego systemu komunikacji to jedno z największych wyzwań współczesnej nauki.
Skąd wzięły się języki? Jak ludzie zaczęli porozumiewać się za pomocą znaków i symboli? Odpowiedzi na te m.in. pytania szukali badacz i językoznawca dr Marek Placiński oraz naukowczyni Zofia Szynal (prowadząca). Podczas rozmowy przeanalizowali także semiotykę eksperymentalną – dziedzinę, która bada, w jaki sposób ludzie tworzą i interpretują znaki w kontrolowanych warunkach eksperymentalnych. Dzięki takim eksperymentom naukowcy mogą śledzić procesy komunikacyjne w czasie rzeczywistym i lepiej zrozumieć, jak powstają i zmieniają się systemy językowe. Prowadząca odwołała się także do badań prowadzonych przez Centrum Badań nad Ewolucją Języka, które pokazują, jak proste gesty i dźwięki mogą przekształcić się w złożony język, oraz – co nam to mówi o ewolucji ludzkiej komunikacji.
Podcastu możesz posłuchać również w kanałach streamingowych: Apple Podcasts, SoundCloud i Audioteka.
Videocast jest częścią spotkań w ramach cyklu Dni Darwina, którego organizatorami są: Centrum Badań nad Biologicznymi Podstawami Funkcjonowania Społecznego, Polskie Towarzystwo Nauk o Człowieku i Ewolucji (PTNCE), Wydział Psychologii Uniwersytetu SWPS w Sopocie oraz Strefa Psyche Uniwersytetu SWPS.
Ekspert
dr Marek Placiński – zajmuje stanowisko adiunkta w Katedrze Językoznawstwa Eksperymentalnego na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz członkiem Centrum Badań nad Ewolucją Języka. W roku 2021 otrzymał doktorat z językoznawstwa. Kierował projektem Preludium finansowanym ze środków Narodowego Centrum Nauki pt. „Badanie komunikacji internetowej z perspektywy psycholingwistycznej". Do jego zainteresowań badawczych należą ewolucja języka, metody pomiaru behawioralnego w badaniach nad językiem oraz zastosowanie metod ilościowych w analizach językowych. Publikował m.in. w „Biosemiotics”, „Journal of Language Evolution” i „Language & Cognition”.
Prowadząca
Zofia Szynal – absolwentka psychologii na Uniwersytecie SWPS, certyfikowana psychoterapeutka poznawczo-behawioralna. Ukończyła studia podyplomowe z seksuologii klinicznej i diagnozy psychologicznej. Współzałożycielka wrocławskiej Poradni Zdrowia Psychicznego Na Lepsze.