Żyjemy w świecie nieustannej stymulacji – media społecznościowe, reklamy, powiadomienia, szybkie tempo życia, zmuszają nas do przetwarzania ogromnej ilości danych, często nieistotnych lub sprzecznych. Tymczasem nasz mózg ewoluował w warunkach, gdzie istotne informacji sprowadzały się do np. śladów zwierząt czy zmian pogody, a ludzka uwaga skupiała się na bodźcach istotnych dla przetrwania. Także wzorce myślenia i podejmowania decyzji były dostosowane były do życia w małych społecznościach. W efekcie, mózg współczesnego człowieka jest stale przebodźcowany. Mechanizmy poznawcze starają się wprawdzie filtrować odbierane treści, ale nie zawsze robią to skutecznie. Efektem bywa przeciążenie poznawcze, które z kolei może prowadzić do podejmowania błędnych, impulsywnych decyzji i wielu innych negatywnych konsekwencji.
Jak ewolucyjne mechanizmy poznawcze wpływają na nasz sposób funkcjonujonowania we współczesnym społeczeństwie? Czy mogą prowadzić do napięć, polaryzacji i podatności na dezinformację?
Na te pytania odpowie Anna Szala, badaczka zajmująca się psychologią ewolucyjną i społeczną. W swojej pracy bada m.in. wpływ tzw. „zewu chaosu” na preferencje polityczne w USA i Polsce, analizuje emocje towarzyszące procesom wyborczym oraz bada mechanizmy wpływające na przekazywanie sobie teorii spiskowych. Opowie również o roli mediów społecznościowych w radykalizacji poglądów oraz o tym, jak nasze pierwotne mechanizmy poznawcze mogą kształtować odbiór współczesnych wydarzeń. To wyjątkowa okazja, by spojrzeć na nasze codzienne wybory przez pryzmat ewolucji i lepiej zrozumieć, jak przeszłość wpływa na teraźniejszość. Spotkanie poprowadzi psycholożka dr hab. Aleksandra Szymków-Sudziarska.
Podcastu możesz posłuchać również w kanałach streamingowych: Apple Podcasts, SoundCloud i Audioteka.
Videocast jest częścią spotkań w ramach cyklu Dni Darwina, którego organizatorami są: Centrum Badań nad Biologicznymi Podstawami Funkcjonowania Społecznego, Polskie Towarzystwo Nauk o Człowieku i Ewolucji (PTNCE), Wydział Psychologii Uniwersytetu SWPS w Sopocie oraz Strefa Psyche Uniwersytetu SWPS.
Gościni
Anna Szala – psycholożka ewolucyjna, doktorantka na Oakland University (MI, USA), stypendystka Fulbrighta. Zdobyła tytuł magistra psychologii na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego oraz biologii na Uniwersytecie Wrocławskim. Aktualnie prowadzi zajęcia w Instytucie Psychologii oraz realizuje badania naukowe w Centrum Badań nad Ewolucją Języka na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Doświadczenie badawcze zdobywała w Finlandii, Wielkiej Brytanii, Niemczech i Stanach Zjednoczonych, co pozwoliło jej na rozwinięcie szerokiej perspektywy naukowej. Współpracuje z naukowcami z wielu krajów, realizując międzynarodowe projekty badawcze. Oprócz tego angażuje się w liczne interdyscyplinarne badania, które poszerzają jej spojrzenie na współczesne wyzwania naukowe.
Prowadząca
dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS Aleksandra Szymków-Sudziarska – psycholożka. W swoich badaniach wykorzystuje ewolucyjne perspektywy do wyjaśniania zachowań społecznych, jak również poznania społecznego człowieka. Prowadzi projekty dotyczące społecznych konsekwencji behawioralnego systemu odpornościowego, roli cyklu owulacyjnego w funkcjonowaniu poznawczym kobiet, a także funkcji przyjaźni damsko-męskiej. Naukowo interesuje się także problemem zakorzenienia poznania w ciele (tzw. poznaniem ucieleśnionym). Jest autorką monografii pt. „Umysł uwolniony – o poznaniu zakorzenionym w ciele i świecie społecznym”. Kieruje Centrum Badań nad Biologicznymi Podstawami Funkcjonowania Społecznego. Na Wydziale Psychologii w Sopocie prowadzi zajęcia z zakresu psychologii ewolucyjnej, psychologii społecznej, a także pracy empirycznej.