Fotografia wyrasta daleko poza „pstrykanie fotek”, popisywanie się skomplikowaną kompozycją, ustawieniem zaawansowanych parametrów ekspozycji. Znakomity obraz fotograficzny wyraża nasze myśli, uczucia, doświadczenia, wielowymiarową głębię i narrację toczącą się w naszych umysłach.
Jeśli chcesz zrozumieć prawdziwe bogactwo i finezję fotograficznej komunikacji, przeczytaj pięć ważnych książek, które mogą stać się źródłem przyjemności intelektualnej i wglądu w istotę tej niezwykłej sztuki. Poleca je mgr inż. arch. Anna Gondek-Grodkiewicz ‒ fotografka, laureatka Grand Press Photo 2017, wykładowczyni na Grafice Uniwersytetu SWPS we Wrocławiu.
5 książek o fotografii
- „O fotografii”, Susan Sontag
Ikoniczna i kultowa pozycja wybitnej filozofki oraz badaczki kultury i fotografii, amerykańskiej intelektualistki ‒ Susan Sontag, wieloletniej partnerki światowej sławy fotografki Annie Leibovitz.
„Głośna książka Susan Sontag to nie tylko zbiór błyskotliwych esejów o fotografii, lecz także pasjonująca, wnikliwa analiza współczesnego świata. Bo przecież, jak sama pisze, «zbierać fotografie to zbierać świat». Niezwykle ważna i oryginalna książka. Wszystkie przyszłe dyskusje na temat roli fotografii będą musiały zaczynać się od niej” ‒ pisał o publikacji John Berger, brytyjski krytyk sztuki, pisarz i malarz.
„O fotografii”, Susan Sontag
- „Fotospołeczeństwo. Antologia tekstów z socjologii wizualnej”, pod redakcją: Małgorzaty Boguni-Borowskiej i Piotra Sztompki
Wybór tekstów ze światowej literatury na temat wizualnych aspektów współczesności. Niezwykle ważna pozycja dla wszystkich twórców zajmujących się sztukami plastycznymi, reklamą, filmem, a także dla badaczy kultury wizualnej. W antologii znalazły się eseje znakomitych autorów, m.in.: Susan Sontag, Umberto Eco, Roland Barthes, Gottfried Boehm, czy Howard S. Becker.
W rozdziale „Wyobraźnia wizualna i socjologia” prof. dr hab. Piotr Sztompka napisał:
„Od czasu przełomu antypozytywistycznego dokonanego w socjologii przez Marksa Webera (…) wiemy, że istotą życia społecznego są z n a c z e n i a. Zazwyczaj traktujemy znaczenia jako ukryty wymiar społeczeństwa, stanowiący głębokie podłoże empirycznej, postrzegalnej domeny zjawisk społecznych. Niektóre znaczenia kryją się w ludzkich umysłach jako psychologiczne motywacje, intencje, racje, aspiracje, marzenia. Inne są zawarte w faktach społecznych w rozumienia Emile’a Durkheima, jako znaczenia kulturowe podzielane przez zbiorowość, zastane dla każdego pojedynczego jej członka, niejako zewnętrzne i wywierające na wszystkich jej członków swoistą zewnętrzną presję. Są to reguły społeczne, wartości, normy, powszechne przekonania, ideologie, wizje przyszłości, wierzenia, utopie (…)”.
„Fotospołeczeństwo. Antologia tekstów z socjologii wizualnej”, pod redakcją: Małgorzaty Boguni-Borowskiej i Piotra Sztompki
- „A Year in Photography. Magnum Archive”, Prestel Publishing
Fotografii należy się „naoglądać”, muzyki „osłuchać”, literatury „oczytać”. Edukacja wizualna naszego umysłu polega na przyswojeniu ogromnej ilości znakomitych obrazów. Dzięki „naoglądaniu się” nasze poczucie estetyki oraz umiejętność postrzegania i tworzenia wielowątkowego przekazu wznosi się na zupełnie nowy poziom.
Dlatego polecam niezwykle ciekawy album prezentujący przekrój fotografii-ikon wykonanych przez najlepszych fotografów świata w ciągu 60 lat działalności agencji Magnum Photos.
Jonas Bendiksen, fotograf z agencji Magnum Photos, jej ówczesny prezydent, tak napisał o tej publikacji: „Nauczyłem się fotografii przez patrzenie na fotografie. Niektóre z tych 365 obrazów w tej książce są kulturowymi ikonami, inne natomiast rzadko były oglądane. Część z nich jest bardzo aktualna, pozostałe są z poprzednich epok. Mam nadzieję, że ta fotograficzna mikstura zainspiruje Was tak samo mocno jak zainspirowała mnie”.
„A Year in Photography. Magnum Archive”, Prestel Publishing
- „Dialogue with Photography”, Paul Hill, Thomas Cooper (edycja angielska)
- „Diálogo con la fotografía”, FotoGGrafía (edycja hiszpańska)
Pozycja nieprzetłumaczona na język polski, dostępna w angielskojęzycznej lub hiszpańskojęzycznej wersji.
Jest to ważny zbiór rozmów, dzięki którym możemy poznać refleksje na temat fotografii tak wspaniałych klasyków tej dziedziny jak: Man Ray, Brassaï, André Kertész, Ansel Adams, Paul Strand, Imogen Cunningham, Cecil Beaton, Robert Doisneau czy Henri Cartier-Bresson.
Książka rozpalająca umysł i wyobraźnię.
„Diálogo con la fotografía”, FotoGGrafía
- „Komunikacja wizualna”, Bo Bergström
Fotografii nie wykonuje się za pomocą aparatu, ale za pomocą głowy. Obraz jest wynikiem pracy naszego intelektu i zmysłu obserwacji, a dopiero w dalszej kolejności – wynikiem znajomości wiedzy technicznej. Niezmiennie aktualne jest stwierdzenie: „jak myślimy, tak widzimy”.
Zrozumienie szeroko pojętej komunikacji wizualnej, która jest istotą wielu sztuk plastycznych – od projektowania graficznego, przez malarstwo i fotografię, po film, nowe media czy informatykę – podnosi nasze umiejętności i wirtuozerię przy tworzeniu fotografii oraz innych obrazów.
Zaproponowana pozycja Bo Bergströma jest przekrojowym podręcznikiem przybliżającym nam szeroki zakres pojęć i tematów z komunikacji wizualnej. Świetna pozycja na początek drogi twórczej.
„Komunikacja wizualna”, Bo Bergström
Książki poleca:
Anna Gondek-Grodkiewicz – fotografka, architekt, wykładowczyni w Katedrze Grafiki Uniwersytetu SWPS. Laureatka Grand Press Photo 2017. Współpracuje z magazynem „National Geographic Polska”. Jej prace publikowane były m.in. w: „National Geographic Polska”, „Newsweeku”, „Polska The Times”, „Gazecie Wyborczej”, „Wysokich Obcasach”, „Gali”, jak również w prestiżowej publikacji PRESS „15 lat Grand Press Photo”. Materiały fotograficzne jej autorstwa prezentowane były na wystawach zbiorowych i indywidualnych, m.in.: „7 Mediations Biennale – Horyzont Zdarzeń” oraz w towarzyszącej Biennale publikacji „Przestrzeń Środka”, na wystawie prac nagrodzonych w Grand Press Photo czy w ramach wystawy indywidualnej w Concordia Design w Poznaniu. W latach 2018 i 2019 uczestniczyła w Master Class Workshop prestiżowych agencji fotograficznych: VII Photo Agency oraz Magnum Photos.