Podejrzewano je o paktowanie z diabłem, a co za tym idzie – sprowadzanie na lokalną społeczność śmierci, chorób czy nieurodzaju. Stosowano wobec nich najbardziej wymyślne tortury, by skłonić do zeznań i zmusić do wyznania winy. Los „czarownic” w dawnej Skandynawii nie różnił się znacznie od losu podejrzanych o czary w innych częściach Europy. W Norwegii polowania na czarownice nasiliły się na przełomie XVI i XVII wieku. Większość oskarżonych stanowiły kobiety, choć wśród podejrzanych zdarzali się także mężczyźni najczęściej saamskiego pochodzenia.
Jak wynika z dotychczasowych badań, na świecie, w ramach procesów o czary, skazano w tym okresie na śmierć ok. 60. tysięcy osób, z czego 75 proc. to kobiety. W samej Norwegii wykonano 300 takich wyroków, w tym 250 – na kobietach. Osoby uznane za winne najczęściej skazywano na śmierć przez spalenie. Była to zarówno forma egzekucji, jak i symboliczne „oczyszczenie" duszy przez ogień.
Co oznaczały pojęcia magii czy magicznej mocy w mitologii i folklorze skandynawskim? Jak przedstawiano czarownice w średniowiecznych podaniach ludowych? Kiedy i w jaki sposób zmieniało się społeczne nastawienie do stosowania praktyk magicznych? Katolicyzm a reformacja – na ile różniły się w podejściu do folkloru, podań ludowych czy podtrzymywania rytuałów pogańskich?
O tym wszystkim rozmawiał dziennikarz, filolog szwedzki, literaturoznawca – Jan Janczy ze swoimi gościniami: tłumaczką i norwegistką Martą Petryk oraz skandynawistką i filolożką norweską Natalią Mazur-Rodak.
Podcastu możesz posłuchać również w serwisie streamingowym Apple Podcasts.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich.
Natalia Mazur-Rodak
gościni
Skandynawistka, filolożka norweska, studiowała na Uniwersytecie Gdańskim i na Uniwersytecie w Tromsø, zwanym Norweskim Uniwersytetem Arktycznym. Nauczycielka języka norweskiego i kultury norweskiej z prawie 10-letnim stażem. Obecnie zajmuje stanowisko asystenta w Zakładzie Skandynawistyki na Uniwersytecie SWPS w Warszawie, prowadzi własną kameralną szkołę językową Arctic Spirit oraz zajmuje się tłumaczeniami ustnymi. Miłośniczka literatury skandynawskiej, ekstremalnych wypraw zarówno po Arktyce, jak i swojej najbliższej okolicy. Szczęśliwa żona i mama dwójki ciekawskich dzieci, która uważa, że przygodę można odnaleźć już we własnym ogrodzie. Z norweskiej filozofii życia na świeżym powietrzu friluftsliv konsekwentnie czyni część codzienności swojej rodziny.
Marta Petryk
gościni
Norwegistka, tłumaczka języka norweskiego, wykładowczyni Uniwersytetu SWPS.
Jan Janczy
prowadzący
Dziennikarz, nauczyciel. Z wykształcenia filolog szwedzki i literaturoznawca. Studia zaprowadziły go do sztokholmskiej redakcji pisma literackiego 20TAL, gdzie spędził krótki czas. Na co dzień związany z Radiem Nowy Świat, dla którego przygotowuje programy muzyczne, a także podcasty poświęcone muzyce, kulturze i społeczeństwom Skandynawii. Współprowadzący magazyn międzynarodowy "Cały nasz świat", a także cotygodniowy cykl rozmów o Europie Północnej. Stały współpracownik Uniwersytetu SWPS – w Strefie Kultur odpowiada za prowadzenie rozmów wchodzących w skład Projektu Skandynawia. Zdarza mu się czasem powiedzieć w radiu coś po szwedzku (z przyzwyczajenia, bo szwedzkiego także uczy).
Mieszkali na odludnych leśnych terenach, co sprzyjało ich izolacji. Byli niemal samowystarczalni, jedyne czego potrzebowali do życia to: drewno, dzikie zwierzęta i leśne runo. Nic dziwnego, że przylgnęło do nich określenie – Leśni Finowie. Metsäsuomalaiset (po fińsku) to grupa osadników, którzy w XVI i XVII wieku opuścili Finlandię i przemieścili się na tereny Szwecji oraz Norwegii. Ich migracja związana była głównie z przeludnieniem i poszukiwaniem nowych ziem rolnych. Zasłynęli zresztą z unikalnej techniki zwanej rolnictwem żarowym, czyli po prostu – wypalania lasów pod uprawy.
Skąd dokładnie pochodzili Leśni Finowie? I jak wyglądały etapy ich przemieszczania się? W jakich warunkach historycznych odbywała się ta migracja? Jakie tradycja ma osadnictwo w Norwegii? Jak dziś budowana jest tożsamość kulturowa w krajach skandynawskich? I jaką rolę odgrywa w niej edukacja?
O tym wszystkim porozmawiają: filolożka i kulturoznawczyni dr Sylwia Hlebowicz oraz redaktor Radia Nowy Świat, lektor języka szwedzkiego Jan Janczy (prowadzący) w ramach spotkania Leśni Finowie – utracony język, zachowana tożsamość.
Podcastu możesz posłuchać również w serwisie streamingowym Apple Podcasts.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich.
dr Sylwia Hlebowicz
gościni
Filolożka, kulturoznawczyni, wykładowczyni Uniwersytetu SWPS. Naukowo zajmuje się współzależnością języka i kultury, dynamiką rozwoju mniejszości narodowych w Skandynawii oraz współczesną sztuką polityczną.
Jan Janczy
prowadzący
Dziennikarz, nauczyciel. Z wykształcenia filolog szwedzki i literaturoznawca. Studia zaprowadziły go do sztokholmskiej redakcji pisma literackiego 20TAL, gdzie spędził krótki czas. Na co dzień związany z Radiem Nowy Świat, dla którego przygotowuje programy muzyczne, a także podcasty poświęcone muzyce, kulturze i społeczeństwom Skandynawii. Współprowadzący magazyn międzynarodowy "Cały nasz świat", a także cotygodniowy cykl rozmów o Europie Północnej. Stały współpracownik Uniwersytetu SWPS – w Strefie Kultur odpowiada za prowadzenie rozmów wchodzących w skład Projektu Skandynawia. Zdarza mu się czasem powiedzieć w radiu coś po szwedzku (z przyzwyczajenia, bo szwedzkiego także uczy).
Folklor północy jest nie tylko ważnym elementem tożsamości krajów skandynawskich, ale także źródłem fascynacji i inspiracji twórców z różnych kręgów kulturowych. Mity, legendy czy wierzenia ludowe uruchamiają naszą wyobraźnię, stanowiąc jednocześnie źródło prostych prawd i uniwersalnych wartości, czasem tak niedocenianych w dzisiejszym świecie.
Po co nam dziś stare opowieści? Co dokładnie oznacza pojęcie „folklor północy”? Jaki obraz Norwegii, Islandii, Wysp Owczych utrwalono w legendach i podaniach ludowych? W jaki sposób elfy i trolle zostały zaadaptowane do współczesności? Jaką funkcję pełniły opowieści ludowe; w jaki sposób tłumaczyły rzeczywistość i ostrzegały przed niebezpieczeństwem? Dlaczego studenci skandynawistyki powinni czytać Nordyckie Opowieści? Czego wymaga się od tłumacza robiącego przekłady starych podań? Jakie są najnowsze publikacje dotykające folkloru północy w Polsce?
W świat starych nordyckich opowieści zabierze nas redaktor Radia Nowy Świat, lektor języka szwedzkiego Jan Janczy oraz jego gościnie: skandynawistka i historyczka sztuki Emiliana Konopka, tłumaczka Agnes Arsól oraz skandynawista i filolożka norweska Natalia Mazur-Rodak. A wszystko to w ramach webinaru Folklor północy – obraz świata uchwycony w legendarzu.
Podcastu możesz posłuchać również w serwisie streamingowym Apple Podcasts.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich.
Emiliana Konopka
gościni
Historyczka sztuki, skandynawistka, autorka strony o Islandii Utulę Thule (www.utulethule.pl) oraz mediów społecznościowych o tej samej nazwie, gdzie pisze o kulturze islandzkiej i sztuce Północy. W ramach studiów doktorskich na Uniwersytecie Gdańskim, bada sztukę nordycką przełomu XIX i XX wieku. Współautorka książki NORDYCKIE OPOWIEŚCI o folklorze islandzkim, norweskim i farerskim. Pracuje w Ambasadzie Islandii w Polsce jako specjalistka ds. kultury, nauki i komunikacji.
Agnes Ársól Bikowska
gościni
Absolwentka Uniwersytetu Islandzkiego na studiach licencjackich islandzki jako drugi język i Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku etnologia. Obecnie kończy studia magisterskie na kierunku translatoryka. Jest członkinią kandydatką w Stowarzyszeniu Tłumaczy Literatury gdzie w 2021 ukończyła kurs tłumaczenia literackiego. Z zamiłowania tłumaczy opowiadania, sztuki teatralne oraz poezję. Współautorka książki Nordyckie Opowieści traktującej o podaniach ludowych Krajów Północy.
Natalia Mazur-Rodak
gościni
Skandynawistka, filolożka norweska, studiowała na Uniwersytecie Gdańskim i na Uniwersytecie w Tromsø, zwanym Norweskim Uniwersytetem Arktycznym. Nauczycielka języka norweskiego i kultury norweskiej z prawie 10-letnim stażem. Obecnie zajmuje stanowisko asystenta w Zakładzie Skandynawistyki na Uniwersytecie SWPS w Warszawie, prowadzi własną kameralną szkołę językową Arctic Spirit oraz zajmuje się tłumaczeniami ustnymi. Miłośniczka literatury skandynawskiej, ekstremalnych wypraw zarówno po Arktyce, jak i swojej najbliższej okolicy. Szczęśliwa żona i mama dwójki ciekawskich dzieci, która uważa, że przygodę można odnaleźć już we własnym ogrodzie. Z norweskiej filozofii życia na świeżym powietrzu friluftsliv konsekwentnie czyni część codzienności swojej rodziny.
Jan Janczy
prowadzący
Dziennikarz, nauczyciel. Z wykształcenia filolog szwedzki i literaturoznawca. Studia zaprowadziły go do sztokholmskiej redakcji pisma literackiego 20TAL, gdzie spędził krótki czas. Na co dzień związany z Radiem Nowy Świat, dla którego przygotowuje programy muzyczne, a także podcasty poświęcone muzyce, kulturze i społeczeństwom Skandynawii. Współprowadzący magazyn międzynarodowy "Cały nasz świat", a także cotygodniowy cykl rozmów o Europie Północnej. Stały współpracownik Uniwersytetu SWPS – w Strefie Kultur odpowiada za prowadzenie rozmów wchodzących w skład Projektu Skandynawia. Zdarza mu się czasem powiedzieć w radiu coś po szwedzku (z przyzwyczajenia, bo szwedzkiego także uczy).
Pokaż co masz na talerzu, a powiem ci kim jesteś? Czy taka parafraza znanego powiedzenia ma sens także dziś – w dobie pudełek lunchowych i jedzenia zamawianego na wynos?
Czy Skandynawowie celebrują jedzenie posiłków? Na ile różnią się pod tym względem od południa Europy? Czy ulegają modom na diety? Czym jest słynna „fika” i jaką pełni funkcję społeczną? Co jedzono w Skandynawii na przestrzeni wieków, a czym jest tzw. nowa kuchnia nordycka? Czy można kisić ryby i czym żywiono się w Szwecji, gdy panowała tam bieda?
O ucztach rakowych, czwartkach z goframi i popularnym na północy…taco, czyli o specyfice kuchni skandynawskiej z podziałem na poszczególne kraje rozmawiali: skandynawistka i językoznawczyni dr Magdalena Domeradzka, skandynawistka i filolożka norweska Natalia Mazur-Rodak oraz tłumacz, lektor i, co w tym kontekście szczególnie ważne – pasjonat kuchni, Piotr Wierzbicki. Podcast poprowadził redaktor Radia Nowy Świat, lektor języka szwedzkiego – Jan Janczy.
Podcastu możesz posłuchać również w serwisie streamingowym Apple Podcasts.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich.
dr Magdalena Domeradzka
gościni
Filolożka szwedzka, językoznawczyni, tłumaczka. W swoich badaniach zajmuje się m.in. analizą dyskursu, zwłaszcza debatą polityczną i publiczną, oraz kategoryzacją w ujęciu kontrastywnym. Współpracuje ze szwedzkimi mediami, w latach 2015-2020 współprowadziła Polenpodden, szwedzki podcast relacjonujący bieżące wydarzenia w Polsce.
Natalia Mazur-Rodak
gościni
Skandynawistka, filolożka norweska, studiowała na Uniwersytecie Gdańskim i na Uniwersytecie w Tromsø, zwanym Norweskim Uniwersytetem Arktycznym. Nauczycielka języka norweskiego i kultury norweskiej z prawie 10-letnim stażem. Obecnie zajmuje stanowisko asystenta w Zakładzie Skandynawistyki na Uniwersytecie SWPS w Warszawie, prowadzi własną kameralną szkołę językową Arctic Spirit oraz zajmuje się tłumaczeniami ustnymi. Miłośniczka literatury skandynawskiej, ekstremalnych wypraw zarówno po Arktyce, jak i swojej najbliższej okolicy. Szczęśliwa żona i mama dwójki ciekawskich dzieci, która uważa, że przygodę można odnaleźć już we własnym ogrodzie. Z norweskiej filozofii życia na świeżym powietrzu friluftsliv konsekwentnie czyni część codzienności swojej rodziny.
Piotr Wierzbicki
gość
Pasjonat języka, kuchni i kultury, absolwent Uniwersytetu SWPS (filologia szwedzka) i Uniwersytetu Warszawskiego (kulturoznawstwo, studia europejskie). Jako lektor i tłumacz współpracował m.in. z Ambasadą Szwecji i Międzynarodowymi Targami Książki w Warszawie.
Jan Janczy
prowadzący
Dziennikarz, nauczyciel. Z wykształcenia filolog szwedzki i literaturoznawca. Studia zaprowadziły go do sztokholmskiej redakcji pisma literackiego 20TAL, gdzie spędził krótki czas. Na co dzień związany z Radiem Nowy Świat, dla którego przygotowuje programy muzyczne, a także podcasty poświęcone muzyce, kulturze i społeczeństwom Skandynawii. Współprowadzący magazyn międzynarodowy "Cały nasz świat", a także cotygodniowy cykl rozmów o Europie Północnej. Stały współpracownik Uniwersytetu SWPS – w Strefie Kultur odpowiada za prowadzenie rozmów wchodzących w skład Projektu Skandynawia. Zdarza mu się czasem powiedzieć w radiu coś po szwedzku (z przyzwyczajenia, bo szwedzkiego także uczy).
Literatura dziecięca stanowi często jeden z pierwszych elementów rozwijających wyobraźnię dziecka i kształtujących jego obraz świata. To także źródło wiedzy o relacjach dobra ze złem, o kodach kulturowych i o wartościach. Na skandynawskiej literaturze dziecięcej wychowały się w Polsce pokolenia; wystarczy wspomnieć baśnie Hansa Christiana Andersena czy książki Astrid Lindgren, autorki „Dzieci z Bullerbyn” i „Pippi Langstrumpf”.
Kiedy literatura dziecięca zaczęła powstawać w Skandynawii, a kiedy zaczęła przybywać do Polski? Jakie książki zapisały się najlepiej w pamięci młodych czytelników? Jak przedstawiane były dzieci, a jak dorośli w skandynawskiej literaturze dziecięcej? Jaką tematykę porusza literatura skandynawska dziś i w jaki sposób traktuje tematy tabu? To tylko wybrane wątki rozmowy Jana Janczego z Agnieszką Stróżyk i Natalią Mazur-Rodak. Podczas webinaru Skandynawia czyta dzieciom – o literaturze dla najmłodszych nie zabrakło także najnowszych rekomendacji literackich.
Podcastu możesz posłuchać również w serwisie streamingowym Apple Podcasts.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich.
Agnieszka Stróżyk
gościni
Skandynawistka, tłumaczka literatury dla dzieci i młodzieży. W obszarze jej zainteresowań znajduje się głównie książka obrazkowa, zwłaszcza jej początki oraz szeroko rozumiana kultura dziecięca. Na stałe współpracuje z wydawnictwem Zakamarki, gdzie poza działalnością przykładową zajmuje się również redagowaniem tekstów.
Natalia Mazur-Rodak
gościni
Skandynawistka, filolożka norweska, studiowała na Uniwersytecie Gdańskim i na Uniwersytecie w Tromsø, zwanym Norweskim Uniwersytetem Arktycznym. Nauczycielka języka norweskiego i kultury norweskiej z prawie 10-letnim stażem. Obecnie zajmuje stanowisko asystenta w Zakładzie Skandynawistyki na Uniwersytecie SWPS w Warszawie, prowadzi własną kameralną szkołę językową Arctic Spirit oraz zajmuje się tłumaczeniami ustnymi. Miłośniczka literatury skandynawskiej, ekstremalnych wypraw zarówno po Arktyce, jak i swojej najbliższej okolicy. Szczęśliwa żona i mama dwójki ciekawskich dzieci, która uważa, że przygodę można odnaleźć już we własnym ogrodzie. Z norweskiej filozofii życia na świeżym powietrzu friluftsliv konsekwentnie czyni część codzienności swojej rodziny.
Jan Janczy
prowadzący
Dziennikarz, nauczyciel. Z wykształcenia filolog szwedzki i literaturoznawca. Studia zaprowadziły go do sztokholmskiej redakcji pisma literackiego 20TAL, gdzie spędził krótki czas. Na co dzień związany z Radiem Nowy Świat, dla którego przygotowuje programy muzyczne, a także podcasty poświęcone muzyce, kulturze i społeczeństwom Skandynawii. Współprowadzący magazyn międzynarodowy "Cały nasz świat", a także cotygodniowy cykl rozmów o Europie Północnej. Stały współpracownik Uniwersytetu SWPS – w Strefie Kultur odpowiada za prowadzenie rozmów wchodzących w skład Projektu Skandynawia. Zdarza mu się czasem powiedzieć w radiu coś po szwedzku (z przyzwyczajenia, bo szwedzkiego także uczy).
Wycieczki górskie, seanse filmowe i opowieści kryminalne jako sposób na celebrowanie Wielkanocy? Dla Skandynawów to nic nowego, obchodzą święta inaczej niż my. Choć także dla nich to okazja do spotkań z rodziną i przyjaciółmi.
A jak było kiedyś? Jakie obrzędy i przesądy przeniknęły do chrześcijańskiej Wielkanocy? Na czym polegało świętowanie wiosennej równonocy w okresie przedchrześcijańskim? Czy współczesne skandynawskie święta to rzeczywiście jedynie pretekst, by wyjechać za miasto i cieszyć się wolnym czasem?
O tym wszystkim opowiedziały – dr Małgorzata Kłos i Natalia Mazur-Rodak w rozmowie z Janem Janczym.
Podcastu możesz posłuchać również w serwisie streamingowym Apple Podcasts.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich.
dr Małgorzata Kłos
gościni
Skandynawistka, anglistka, językoznawczyni. Naukowo zajmuje się przede wszystkim językoznawstwem historycznym, semantyką i leksyką oraz szeroko rozumianymi zależnościami między językiem i kulturą, w tym zwłaszcza kwestią tabuizacji i eufemizacji. Interesuje ją to, w jaki sposób język odzwierciedla, ale też generuje zmiany społeczne i kulturowe. Bada tabu językowe, szczególnie to, jak radzą sobie z nim użytkownicy języka, oraz skandynawską poprawność polityczną, uchodzącą za nad wyraz „bezwzględną”.
Tłumaczy też literaturę szwedzką, m.in. powieści Håkana Nessera.
Na Uniwersytecie SWPS prowadzi zajęcia z gramatyki praktycznej i opisowej, pisania i przekładu, tendencji rozwojowych języków skandynawskich.
Natalia Mazur-Rodak
gościni
Skandynawistka, filolożka norweska, studiowała na Uniwersytecie Gdańskim i na Uniwersytecie w Tromsø, zwanym Norweskim Uniwersytetem Arktycznym. Nauczycielka języka norweskiego i kultury norweskiej z prawie 10-letnim stażem. Obecnie zajmuje stanowisko asystenta w Zakładzie Skandynawistyki na Uniwersytecie SWPS w Warszawie, prowadzi własną kameralną szkołę językową Arctic Spirit oraz zajmuje się tłumaczeniami ustnymi. Miłośniczka literatury skandynawskiej, ekstremalnych wypraw zarówno po Arktyce, jak i swojej najbliższej okolicy. Szczęśliwa żona i mama dwójki ciekawskich dzieci, która uważa, że przygodę można odnaleźć już we własnym ogrodzie. Z norweskiej filozofii życia na świeżym powietrzu friluftsliv konsekwentnie czyni część codzienności swojej rodziny.
Jan Janczy
prowadzący
Dziennikarz, nauczyciel. Z wykształcenia filolog szwedzki i literaturoznawca. Studia zaprowadziły go do sztokholmskiej redakcji pisma literackiego 20TAL, gdzie spędził krótki czas. Na co dzień związany z Radiem Nowy Świat, dla którego przygotowuje programy muzyczne, a także podcasty poświęcone muzyce, kulturze i społeczeństwom Skandynawii. Współprowadzący magazyn międzynarodowy "Cały nasz świat", a także cotygodniowy cykl rozmów o Europie Północnej. Stały współpracownik Uniwersytetu SWPS – w Strefie Kultur odpowiada za prowadzenie rozmów wchodzących w skład Projektu Skandynawia. Zdarza mu się czasem powiedzieć w radiu coś po szwedzku (z przyzwyczajenia, bo szwedzkiego także uczy).
Norwegia uchodzi za jeden z najbardziej przyjaznych i tolerancyjnych krajów na Starym Kontynencie. Na stałe mieszka tam ponad 100 tys. Polaków, a rocznie kraj odwiedzają miliony turystów z całego świata. Wielu z nich rusza w tę podróż, mając jedynie stereotypową wiedzę wyczytaną na szybko w przewodniku. Tymczasem hasła: „fiordy i Wikingowie” to zdecydowania za mało, żeby naprawdę poznać i zrozumieć ten kraj.
Wszystkim, którzy chcieliby dowiedzieć się więcej o korzeniach i etnicznej historii Norwegii, zapraszamy do wysłuchania rozmowy dziennikarza i nauczyciela Jana Janczego z filolożką, kulturoznawczynią dr Sylwią Hlebowicz i norwegistką Martą Petryk.
W ramach webinaru, ekspertki poszukały odpowiedzi m.in. na takie pytania: Kim są Kwenowie? Po czym można poznać Kwena w Norwegii? Czym różnią się Kwenowie od Finów? Dlaczego wiele osób nie chce być nazywanych Kwenami i kategorycznie odmawia używania tego etnonimu? Na czym polega przynależność do więcej niż jednej grupy etnicznej? Czy kweński to język czy dialekt i jaki jest jego status? Dlaczego tak wielu Kwenów nie mówi po kweńsku? Czym była kultura kweńska dawniej, a czym jest dziś?
Podcastu możesz posłuchać również w serwisach streamingowych: Apple Podcasts i Lecton.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich.
dr Sylwia Hlebowicz
gościni
Naukowo zajmuje się współzależnością języka i kultury, dynamiką rozwoju mniejszości narodowych w Skandynawii oraz współczesną sztuką polityczną.
Marta Petryk
gościni
Norwegistka, tłumaczka języka norweskiego, wykładowczyni Uniwersytetu SWPS. Interesuje się historią i kulturą skandynawską. Gdy zmęczy się pracą, idzie na basen albo spaceruje.
Jan Janczy
prowadzący
Dziennikarz, nauczyciel. Z wykształcenia filolog szwedzki i literaturoznawca. Studia zaprowadziły go do sztokholmskiej redakcji pisma literackiego 20TAL, gdzie spędził krótki czas. Na co dzień związany z Radiem Nowy Świat, dla którego przygotowuje programy muzyczne, a także podcasty poświęcone muzyce, kulturze i społeczeństwom Skandynawii. Współprowadzący magazyn międzynarodowy "Cały nasz świat", a także cotygodniowy cykl rozmów o Europie Północnej. Stały współpracownik Uniwersytetu SWPS – w Strefie Kultur odpowiada za prowadzenie rozmów wchodzących w skład Projektu Skandynawia. Zdarza mu się czasem powiedzieć w radiu coś po szwedzku (z przyzwyczajenia, bo szwedzkiego także uczy).
W fascynującym świecie języków skandynawskich, dialekty stanowią klucz do poznania lokalnej tożsamości, kultury i historii. Mają także znaczenie praktyczne, bo ułatwiają lub utrudniają naukę języka. Pozwalają też rozprawić się z kulturowymi stereotypami.
Ile jest dialektów w Skandynawii, jak bardzo są zróżnicowane i od czego to zależy? W jaki sposób wpływają one na poczucie wspólnoty? Jak są postrzegane przez Szwedów, a jak przez Norwegów? Jakie stereotypy się z nimi wiążą? Jak radzić sobie z dialektami podczas nauki jednego z języków skandynawskich?
Tajniki językowej tożsamości Skandynawów odsłoniły ekspertki i wykładowczynie Uniwersytetu SWPS – Julia Jaworska i dr Magdalena Domeradzka w rozmowie z dziennikarzem i nauczycielem Janem Janczym.
Podcastu możesz posłuchać również w serwisach streamingowych: Apple Podcasts i Lecton.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich.
Julia Jaworska
gościni
Skandynawistka i językoznawczyni, specjalizująca się w językoznawstwie historycznym. Naukowo zajmuje się głównie zmianą językową w morfologii i składni. Interesuje ją przede wszystkim kontakt językowy i spowodowane przez niego zmiany w strukturze języka, a więc zależność pomiędzy językiem a kontekstem społeczno-historycznym.
dr Magdalena Domeradzka
gościni
Filolożka szwedzka, językoznawczyni, tłumaczka. W swoich badaniach zajmuje się m.in. analizą dyskursu, zwłaszcza debatą polityczną i publiczną, oraz kategoryzacją w ujęciu kontrastywnym. Współpracuje ze szwedzkimi mediami, w latach 2015-2020 współprowadziła Polenpodden, szwedzki podcast relacjonujący bieżące wydarzenia w Polsce.
Jan Janczy
prowadzący
Dziennikarz, nauczyciel. Z wykształcenia filolog szwedzki i literaturoznawca. Studia zaprowadziły go do sztokholmskiej redakcji pisma literackiego 20TAL, gdzie spędził krótki czas. Na co dzień związany z Radiem Nowy Świat, dla którego przygotowuje programy muzyczne, a także podcasty poświęcone muzyce, kulturze i społeczeństwom Skandynawii. Współprowadzący magazyn międzynarodowy "Cały nasz świat", a także cotygodniowy cykl rozmów o Europie Północnej. Stały współpracownik Uniwersytetu SWPS – w Strefie Kultur odpowiada za prowadzenie rozmów wchodzących w skład Projektu Skandynawia. Zdarza mu się czasem powiedzieć w radiu coś po szwedzku (z przyzwyczajenia, bo szwedzkiego także uczy).
W szwedzkich dziełach literackich z drugiej połowy XIX wieku i pierwszej połowy XX wieku odnajdujemy interesującą opowieść o dążeniu kobiet do równouprawnienia. Pomimo że Szwecja, podobnie jak inne kraje skandynawskie, jest teraz liderem w dziedzinie równości płci, historia ta ukazuje, jak długa i trudna była droga kobiet do uzyskania pełnych praw.
Literatura szwedzka z tego okresu, szczególnie dzieła autorów takich jak Victoria Benedictsson czy Carl Jonas Love Almqvist, śmiało porusza kwestie kobiecej niezależności, małżeństwa z ekonomicznych powodów, i ograniczeń narzucanych przez prawo oraz konwencje społeczne. Historia szwedzkiej literatury i sztuki, w szczególności losy kobiet w tych dziedzinach, odzwierciedla ewolucję społeczną i kulturową, która miała miejsce w Szwecji w ciągu ostatnich dwóch stuleci.
Rozmowa z ekspertami na temat tej fascynującej epoki: skandynawistką i filolożką szwedzką Pauliną Rosińską oraz dziennikarzem i nauczycielem Janem Janczy, którzy omówili, jak te dzieła literackie nie tylko odzwierciedlały, ale i wpływały na zmiany w społeczeństwie.
Kliknij tutaj, by posłuchać podcastu na Spotify, lub wybierz swój ulubiony serwis streamingowy: Apple Podcasts, Lecton.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich.
Paulina Rosińska
gościni
Szwedystka, literaturoznawczyni, tłumaczka literatury pięknej. Zajmuje się literaturą szwedzką. Interesują ją kultura Szwecji: zwyczaje i obyczaje, mentalność mieszkańców, a także to, w jaki sposób Szwecja kreuje swój wizerunek i jak jest on odbierany w innych krajach europejskich. Przekłada literaturę szwedzką na język polski, tłumaczyła powieści m.in. Henninga Mankella, Stiega Larssona, Carla Johana-Vallgrena. Na Uniwersytecie SWPS prowadzi zajęcia z zakresu historii literatury szwedzkiej, literatury szwedzkiej w polskich przekładach, przekładu użytkowego i artystycznego, wiedzy o Szwecji oraz praktycznej nauki języka szwedzkiego.
Jan Janczy
prowadzący
Dziennikarz, nauczyciel. Z wykształcenia filolog szwedzki i literaturoznawca. Studia zaprowadziły go do sztokholmskiej redakcji pisma literackiego 20TAL, gdzie spędził krótki czas. Na co dzień związany z Radiem Nowy Świat, dla którego przygotowuje programy muzyczne, a także podcasty poświęcone muzyce, kulturze i społeczeństwom Skandynawii. Współprowadzący magazyn międzynarodowy "Cały nasz świat", a także cotygodniowy cykl rozmów o Europie Północnej. Stały współpracownik Uniwersytetu SWPS – w Strefie Kultur odpowiada za prowadzenie rozmów wchodzących w skład Projektu Skandynawia. Zdarza mu się czasem powiedzieć w radiu coś po szwedzku (z przyzwyczajenia, bo szwedzkiego także uczy).
W skandynawskich opowieściach wszelkiego gatunku rozkochał się cały świat. Specyficzna, nierzadko mroczna, narracja charakterystyczna dla skandynawskich twórców ma stałe i wierne grono odbiorców. Powieści, sagi czy baśnie dla dzieci łączy też to, że chętnie odwołują się do ludowych korzeni, czerpią z legend. Kto choć raz nie słyszał np. o trollach, stworzeniach wywodzących się z wierzeń i mitologii nordyckiej?
Historię skandynawskich baśni, ich bohaterów i klasyczne motywy omówili: skandynawistka, filolożka norweska Natalia Mazur-Rodak oraz filolożka szwedzka i tłumaczka Agnieszka Stróżyk w rozmowie z dziennikarzem i nauczycielem Janem Janczy.
Jakie zbiory baśni są dziś najpopularniejsze w Skandynawii? Czy są one dostępne na naszym rynku w polskich przekładach? Jaka skandynawska książka będzie dobrym prezentem pod choinkę?
Odpowiedzi na te i wiele innych pytań – w ramach podcastu Strefy Kultur USWPS.
Kliknij tutaj, by posłuchać podcastu na Spotify, lub wybierz swój ulubiony serwis streamingowy: Apple Podcasts, Lecton.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich.
Natalia Mazur-Rodak
gościni
Skandynawistka, filolożka norweska. Studiowała na Uniwersytecie Gdańskim i na Uniwersytecie w Tromsø, zwanym Norweskim Uniwersytetem Arktycznym. Nauczycielka języka norweskiego i kultury norweskiej z prawie 10-letnim stażem. Obecnie zajmuje stanowisko asystentki w Zakładzie Skandynawistyki na Uniwersytecie SWPS w Warszawie, prowadzi też własną, kameralną szkołę językową Arctic Spirit oraz zajmuje się tłumaczeniami ustnymi.
Agnieszka Stróżyk
gościni
Skandynawistka, tłumaczka literatury dla dzieci i młodzieży. W obszarze jej zainteresowań znajduje się głównie książka obrazkowa, zwłaszcza jej początki oraz szeroko rozumiana kultura dziecięca. Na stałe współpracuje z wydawnictwem Zakamarki, gdzie poza działalnością przykładową zajmuje się również redagowaniem tekstów.
Jan Janczy
prowadzący
Dziennikarz, nauczyciel. Z wykształcenia filolog szwedzki i literaturoznawca. Studia zaprowadziły go do sztokholmskiej redakcji pisma literackiego 20TAL, gdzie spędził krótki czas. Na co dzień związany z Radiem Nowy Świat, dla którego przygotowuje programy muzyczne, a także podcasty poświęcone muzyce, kulturze i społeczeństwom Skandynawii. Współprowadzący magazyn międzynarodowy "Cały nasz świat", a także cotygodniowy cykl rozmów o Europie Północnej. Stały współpracownik Uniwersytetu SWPS – w Strefie Kultur odpowiada za prowadzenie rozmów wchodzących w skład Projektu Skandynawia. Zdarza mu się czasem powiedzieć w radiu coś po szwedzku (z przyzwyczajenia, bo szwedzkiego także uczy).
9 kwietnia 1940 r. Norwegia została zaatakowana przez nazistowskie Niemcy, a po 62 dniach stawiania oporu siły zbrojne Norwegii złożyły broń. Gdy legalny rząd udał się na emigrację, zawiązały się kolaboracyjne władze, na czele których stanął Vidkun Quisling, przewodniczący norweskiej partii faszystowskiej NS (Nasjonal Samling). Dziś jego nazwisko jest symbolem narodowej zdrady i przypomina o czarnych kartach norweskiej historii. Wraz z nastaniem nowej władzy nasilały się w Norwegii nastroje antysemickie, które przerodziły się w szykany i prześladowania obywateli żydowskiego pochodzenia. Niechęć wobec społeczności żydowskiej nie była jednak zupełnie nowym zjawiskiem.
Jak funkcjonowała owa społeczność w Norwegii przed drugą wojną światową i jak ustosunkowani byli do niej obywatele? Jakie intrygujące zapisy znajdziemy w norweskiej konstytucji eidsvollskiej z 1814 roku i jakie były wreszcie losy norweskich Żydów później, podczas drugiej wojny światowej?
Na te i więcej pytań odpowiedziały zaproszone ekspertki – filolog i kulturoznawczyni dr Sylwia Hlebowicz oraz skandynawistyka i filolog norweska Natalia Mazur-Rodak, które w swojej pracy dużo uwagi poświęcają mniejszościom narodowym i etnicznym w Skandynawii. Przeanalizowały one m.in. los społeczności żydowskiej w Norwegii, historię ruchów narodowosocjalistycznych w tym kraju, proces rehabilitacji, a także opowiedziały o dzisiejszych inicjatywach takich jak Centrum Studiów Holokaustu i Mniejszości Religijnych w Norwegii. Spotkanie poprowadził filolog szwedzki, prezenter i nauczyciel Jan Janczy.
Kliknij tutaj, by posłuchać podcastu na Spotify, lub wybierz swój ulubiony serwis streamingowy: Apple Podcasts, Audioteka.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich.
dr Sylwia Hlebowicz
gościni
Filolożka, kulturoznawczyni, wykładowczyni Uniwersytetu SWPS. Naukowo zajmuje się współzależnością języka i kultury, dynamiką rozwoju mniejszości narodowych w Skandynawii oraz współczesną sztuką polityczną.
Natalia Mazur-Rodak
gościni
Skandynawistka, filolożka norweska. Studiowała na Uniwersytecie Gdańskim i na Uniwersytecie w Tromsø, zwanym Norweskim Uniwersytetem Arktycznym. Nauczycielka języka norweskiego i kultury norweskiej z prawie 10-letnim stażem. Obecnie zajmuje stanowisko asystentki w Zakładzie Skandynawistyki na Uniwersytecie SWPS w Warszawie, prowadzi też własną, kameralną szkołę językową Arctic Spirit oraz zajmuje się tłumaczeniami ustnymi.
Jan Janczy
prowadzący
Nauczyciel, redaktor, prezenter radiowy. Lektor języka szwedzkiego w szkole językowej Centrum Europy, redaktor Radia Nowy Świat, w którym prowadzi autorskie audycje muzyczne i podcasty, a także cotygodniowy cykl rozmów o Skandynawii. Były stażysta Programu I Polskiego Radia i szwedzkiego magazynu literackiego 20TAL.
Trwająca już ponad półtora roku inwazja Rosji na Ukrainę przedefiniowała nie tylko europejski, ale i światowy porządek. Wbrew intencjom agresora, wojna w Ukrainie doprowadziła do zmiany strategii militarnej wielu krajów, a w jej efekcie m.in. do rozszerzenia Traktatu Północnoatlantyckiego. 18 maja 2022 roku wniosek o przystąpienie do Sojuszu złożyły Szwecja i Finlandia. Finlandia stała się 31. członkiem NATO 4 kwietnia 2023 roku, tymczasem kandydaturę Szwecji przez ponad rok blokowały kolejne żądania Turcji i pasywna postawa Węgier. W lipcu 2023 prezydent Turcji zapewnił jednak, że jego kraj ratyfikuje akcesję Szwecji, co uznawane jest za ostatni krok na drodze tego kraju do NATO.
Co dokładnie niosą za sobą te zmiany? Kiedy i czy na pewno Szwecja dołączy do Sojuszu? Co to oznacza dla Polski? Czy nowy porządek geopolityczny w obszarze Morza Bałtyckiego podniesie nasze bezpieczeństwo? Co sprawiło, że droga Finlandii do NATO była tak krótka? Jak interpretuje się tę zmianę w Finlandii? Jak wygląda polityka szwedzka, fińska i duńska wobec Ukrainy? Na ile sąsiedztwo z Federacją Rosyjską było tematem obecnym w życiu publicznym Finlandii przed lutym 2022, a jak to wygląda po wstąpieniu do NATO?
Te i wiele innych kwestii przybliżyli: prof. dr hab. Krzysztof Kubiak – specjalista w dziedzinie politologii skandynawskiej i były żołnierz, dr Jarosław Suchoples – były ambasador Polski w Finlandii i wykładowca na fińskich uczelniach oraz dr hab. Włodzimierz Karol Pessel – kulturoznawca, skandynawista i badacz kultury miejskiej. Rozmowę poprowadził prezenter, nauczyciel, filolog szwedzki Jan Janczy.
Kliknij tutaj, by posłuchać podcastu na Spotify, lub wybierz swój ulubiony serwis streamingowy: Apple Podcasts, Audioteka.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich.
prof. dr hab. Krzysztof Kubiak
gość
Komandor porucznik (rezerwy). Gdynianin z urodzenia, gdańszczanin z zamieszkania. Absolwent Akademii Marynarki Wojennej i Uniwersytetu Gdańskiego (politologia). Pracownik naukowy Instytutu Nauki o Bezpieczeństwie Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Zajmuje się przemocą militarną w stosunkach międzynarodowych, przemianami w obrębie sztuki wojennej, architekturą bezpieczeństwa obszarów północnych oraz szeroko rozumianą nautyką.
dr Jarosław Suchoples
gość
Ukończył studia magisterskie w Instytucie Historii Uniwersytetu Gdańskiego w 1993 r. W roku 2000 uzyskał stopień doktora w Instytucie Historii Uniwersytetu w Helsinkach na podstawie rozprawy zatytułowanej „Finland and the United States, 1917-1919. Early Years of Mutual Relations”. W latach 2000-2001 pracował jako analityk w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych. Następnie (2001-2002) przebywał na stażu naukowym w Instytucie Nauk Politycznych Uniwersytetu Kalifornijskiego, Berkeley. W latach 2003-2013 wykładał w Centrum Studiów Europejskich im. Willy Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego, Nordeuropa Institut Uniwersytetu Humboldtów w Berlinie, Instytucie Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie oraz Instytucie Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu w Szczecinie. W roku 2017 powrócił do Finlandii jako polski ambasador w tym kraju. Obecnie jest samodzielnym pracownikiem naukowym w Instytucie Muzyki, Sztuki i Badań nad Kulturą Uniwersytetu w Jyväskylä w Finlandii. Angażuje się jednocześnie w wiele projektów związanych z historią I i II wojny światowej oraz zimnej wojny, a także kulturą pamięci tych globalnych konfliktów.
dr hab. Włodzimierz Karol Pessel
gość
Stały współpracownik Zakładu Skandynawistyki na Uniwersytecie SWPS. Doktor habilitowany nauk o kulturze i religii. Kierownik Studiów Miejskich UW przy Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych. Adiunkt w Instytucie Kultury Polskiej UW, w Zakładzie Kultury Współczesnej. Autor m. in. nagrodzonej Nagrodą Klio I stopnia poświęconej Danii i relacjom polsko-duńskim monografii “Czerwono-biali i Biało-Czerwoni”. Tłumacz (z duńskiego) nowej biografii Astrid Lindgren “Żyje się tylko dziś”. Obecnie pracuje nad książką o przekopaniu Mierzei Wiślanej w kontekście przeszłości i przyszłości Elbląga.
Jan Janczy
prowadzący
Nauczyciel, redaktor, prezenter radiowy. Lektor języka szwedzkiego w szkole językowej Centrum Europy, redaktor Radia Nowy Świat, w którym prowadzi autorskie audycje muzyczne i podcasty, a także cotygodniowy cykl rozmów o Skandynawii. Były stażysta Programu I Polskiego Radia i szwedzkiego magazynu literackiego 20TAL.
Malownicze fiordy, Wikingowie i współczesne mroczne powieści kryminalne – to pewnie pierwsze skojarzenia jakie wywołuje Norwegia w wyobraźni wielu z nas. Jednak historyczno-geograficzno-społeczna charakterystyka Norwegii kryje w sobie wiele więcej. Dziejowa zależność Norwegów od natury buduje ducha narodowego i pozycję tego kraju także dziś.
Na czym polega norweski ruch Friluftsliv tłumaczony jako „spokojne życie na świeżym powietrzu”? Jak wygląda tamtejsze wychowanie dzieci w zgodzie z naturą? Jak Norwegowie spędzają wolny czas? I czy zamiłowanie do psich zaprzęgów to jeszcze hobby czy już styl życia? Czego my możemy nauczyć się od Norwegów? Te i wiele innych tematów poruszyły: skandynawistka, filolożka norweska Natalia Mazur-Rodak oraz podróżnik, znawca dzisiejszej Skandynawii – Dariusz Morsztyn w rozmowie z redaktorem i prezenterem radiowym Janem Janczym.
Kliknij tutaj, by posłuchać podcastu na Spotify, lub wybierz swój ulubiony serwis streamingowy: Apple Podcasts, Lecton.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich.
Natalia Mazur-Rodak
gościni
Skandynawistka, filolożka norweska, studiowała na Uniwersytecie Gdańskim i na Uniwersytecie w Tromsø, zwanym Norweskim Uniwersytetem Arktycznym. Nauczycielka języka norweskiego i kultury norweskiej z prawie 10-letnim stażem. Obecnie zajmuje stanowisko asystenta w Zakładzie Skandynawistyki na Uniwersytecie SWPS w Warszawie, prowadzi własną kameralną szkołę językową Arctic Spirit oraz zajmuje się tłumaczeniami ustnymi. Miłośniczka literatury skandynawskiej, ekstremalnych wypraw zarówno po Arktyce, jak i swojej najbliższej okolicy. Szczęśliwa żona i mama dwójki ciekawskich dzieci, która uważa, że przygodę można odnaleźć już we własnym ogrodzie. Z norweskiej filozofii życia na świeżym powietrzu friluftsliv konsekwentnie czyni część codzienności swojej rodziny.
Dariusz Morsztyn ps. Biegnący Wilk
gość
Praktyk – niekwestionowany ekspert ds. friluftsliv, podróżujący od wielu lat po Skandynawii; jest pierwszym polskim maszerem startującym w najtrudniejszych europejskich, północnych wyścigach psich zaprzęgów: Finnmarkslopet, Bergebylopet, Femundlopet, Grivelopet. Debiutował jako samouk, przecierając północne szlaki, gdzie zmagał się z polarnymi burzami śnieżnymi i niskimi temperaturami (-42°C). W przeszłości – prowadzący programów związanych z ekologią: Załoga EKO, Łowcy Przygód, Mazury Nieznane (2011), Mazury Na Weekend (2010). Dziś nadal jako maszer, ale też właściciel Republiki Ściborskiej – ekologicznej osady w północno-wschodniej Polsce, prowadzi wraz z rodziną obozy przygodowe z elementami sportu psich zaprzęgów, zajęcia edukacyjne z zakresu permakultury, zielarstwa, bushcraftu, tradycyjnego pszczelarstwa oraz puszczaństwa. Na terenie Republiki Ściborskiej tworzy także kompleks prywatnych muzeów, w tym Muzeum Polarne poświęcone m.in. kulturze Saamów. W przygotowaniu jest też ekspozycja dotycząca norweskiego stylu życia na świeżym powietrzu – friluftsliv. Corocznie organizuje również Biegun Zimna – kilkudniowy, ekstremalny biwak zimowy w dziewiczej puszczy połączony z serią warsztatów i prelekcji dotyczących podróży, historii i stylu życia m.in. w północnej Skandynawii.
Jan Janczy
prowadzący
Dziennikarz i nauczyciel języka szwedzkiego. Z wykształcenia filolog szwedzki i literaturoznawca. Studia zaprowadziły go do sztokholmskiej redakcji pisma literackiego 20TAL, gdzie spędził krótki czas. Na co dzień związany z Radiem Nowy Świat, dla którego przygotowuje programy muzyczne i podcasty poświęcone muzyce, kulturze i społeczeństwie Skandynawii. Współprowadzący magazyn międzynarodowy "Cały nasz świat", a także cotygodniowy cykl rozmów o Europie Północnej. Zdarza mu się czasem powiedzieć w radiu coś po szwedzku.
W średniowiecznych skandynawskich sagach jest wszystko co może podobać się współczesnemu odbiorcy: wielcy władcy, bogowie, wojny, miłość, zdrada, zwycięstwa i porażki. Nic dziwnego, że te barwne epickie opowieści, oparte czasem na anonimowych przekazach, stale inspirują twórców różnych gatunków.
O przemycaniu sag do popkultury, fascynacji średniowieczną Skandynawią i o tym jaka naprawdę była ziemia Wikingów, a także – o roli skalda, pierwszych tekstach staronordyckich i wielu innych fascynujących wątkach pradawnych opowieści, porozmawiały skandynawistki dr Małgorzata Kłos i Natalia Mazur-Rodak oraz historyk dr hab. Jakub Morawiec. Rozmowę poprowadził Jan Janczy – filolog szwedzki, redaktor, prezenter radiowy.
Kliknij tutaj, by posłuchać podcastu na Spotify, lub wybierz swój ulubiony serwis streamingowy: Apple Podcasts, Lecton.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich.
dr Małgorzata Kłos
gościni
Skandynawistka, anglistka, językoznawczyni. Naukowo zajmuje się przede wszystkim językoznawstwem historycznym, semantyką i leksyką oraz szeroko rozumianymi zależnościami między językiem i kulturą, w tym zwłaszcza kwestią tabuizacji i eufemizacji. Interesuje ją to, w jaki sposób język odzwierciedla, ale też generuje zmiany społeczne i kulturowe. Bada tabu językowe, szczególnie to, jak radzą sobie z nim użytkownicy języka, oraz skandynawską poprawność polityczną, uchodzącą za nad wyraz „bezwzględną”.
Tłumaczy też literaturę szwedzką, m.in. powieści Håkana Nessera.
Na Uniwersytecie SWPS prowadzi zajęcia z gramatyki praktycznej i opisowej, pisania i przekładu, tendencji rozwojowych języków skandynawskich.
Natalia Mazur-Rodak
gościni
Skandynawistka, filolożka norweska, studiowała na Uniwersytecie Gdańskim i na Uniwersytecie w Tromsø, zwanym Norweskim Uniwersytetem Arktycznym. Nauczycielka języka norweskiego i kultury norweskiej z prawie 10-letnim stażem. Obecnie zajmuje stanowisko asystenta w Zakładzie Skandynawistyki na Uniwersytecie SWPS w Warszawie, prowadzi własną kameralną szkołę językową Arctic Spirit oraz zajmuje się tłumaczeniami ustnymi. Miłośniczka literatury skandynawskiej, ekstremalnych wypraw zarówno po Arktyce, jak i swojej najbliższej okolicy. Szczęśliwa żona i mama dwójki ciekawskich dzieci, która uważa, że przygodę można odnaleźć już we własnym ogrodzie. Z norweskiej filozofii życia na świeżym powietrzu friluftsliv konsekwentnie czyni część codzienności swojej rodziny.
dr hab. prof. UŚ Jakub Morawiec
gość
Pracownik Instytutu Historii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz Katedry Skandynawistyki SWPS. Dyrektor Centrum Badań Nordystycznych i Staroangielskich UŚ. Współorganizator cyklu konferencyjnego The Jómsborg Conference. Członek-korespondent Instytutu Polsko-Skandynawskiego w Kopenhadze. W swych badaniach koncentruje się na dziejach Skandynawii we wczesnym średniowieczu i rozwoju średniowiecznej historiografii skandynawskiej. W szczególny sposób interesuje się skaldami islandzkimi, ich poezją oraz sagami na ich temat. Jest autorem licznych publikacji, wydawanych w kraju i za granicą, m.in. „Vikings among the Slavs” (Wiedeń 2009), „Wolin w średniowiecznej tradycji skandynawskiej” (Kraków 2010), „Saga o Hallfredzie skaldzie kłopotliwym” (Wrocław 2011), „Knut Wielki. Król Anglii i Danii i Norwegii (ok. 995-1035)” (Kraków 2013), „Między poezją a polityką. Rozgrywki polityczne w Skandynawii XI wieku w świetle poezji ówczesnych skaldów” (Katowice 2016), „Norwegia. Początki państw” (Poznań 2017), „Dania. Początki Państw” (Poznań 2019), Brał udział w pracach nad polskim przekładem Heimskringli Snorriego Sturlusona (Kraków 2019). Obecnie bierze udział w pracach nad polskimi przekładami wybranych sag islandzkich (Knytlinga saga, Saga o Jomswikingach, Saga o Yngvarze Podróżniku).
Jan Janczy
prowadzący
Nauczyciel, redaktor, prezenter radiowy. Lektor języka szwedzkiego w szkole językowej Centrum Europy, redaktor Radia Nowy Świat, w którym prowadzi autorskie audycje muzyczne i podcasty, a także cotygodniowy cykl rozmów o Skandynawii. Były stażysta Programu I Polskiego Radia i szwedzkiego magazynu literackiego 20TAL.
Szwecja jako państwo wielonarodowe od lat ewoluuje pod względem społecznym, ekonomicznym, ale także kulturowym. W jaki sposób zmieniła się rdzenna kultura Szwecji? Na ile i w jakiej postaci przetrwał tam narodowy folklor? Kto kultywuje jeszcze święto zabawy i tańca – Midsommar?
O nurtach romantycznych i przedromantycznych w Szwecji, o emigracji wewnętrznej ze wsi do miast i zanikających elementach folklorystycznych opowiedziała filolożka szwedzka, tłumaczka i literaturoznawczyni – Paulina Rosińska z Uniwersytetu SWPS, podczas webinaru prowadzonego przez Jana Janczego – nauczyciela, redaktora i prezentera radiowego.
Kliknij tutaj, by posłuchać podcastu na Spotify, lub wybierz swój ulubiony serwis streamingowy: Apple Podcasts, Lecton.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich.
dr Paulina Rosińska
gościni
Szwedystka, literaturoznawczyni, tłumaczka literatury pięknej. Zajmuje się literaturą szwedzką. Interesują ją kultura Szwecji: zwyczaje i obyczaje, mentalność mieszkańców, a także to, w jaki sposób Szwecja kreuje swój wizerunek i jak jest on odbierany w innych krajach europejskich. Przekłada literaturę szwedzką na język polski, tłumaczyła powieści m.in. Henninga Mankella, Stiega Larssona, Carla Johana-Vallgrena.
Na Uniwersytecie SWPS prowadzi zajęcia z zakresu historii literatury szwedzkiej, literatury szwedzkiej w polskich przekładach, przekładu użytkowego i artystycznego, wiedzy o Szwecji oraz praktycznej nauki języka szwedzkiego.
Jan Janczy
prowadzący
Nauczyciel, redaktor, prezenter radiowy. Lektor języka szwedzkiego w szkole językowej Centrum Europy, redaktor Radia Nowy Świat, w którym prowadzi autorskie audycje muzyczne i podcasty, a także cotygodniowy cykl rozmów o Skandynawii. Były stażysta Programu I Polskiego Radia i szwedzkiego magazynu literackiego 20TAL.
Języki skandynawskie coraz częściej określa się mianem przyszłościowych. Ich znajomość pozwala nie tylko na zrozumienie kultury krajów północy, ale stanowić może bardzo ciekawy i atrakcyjny dla pracodawców wpis w CV. Nie bez powodu Skandynawia kojarzona jest z wysokim statusem życia, poziomem wykształcenia i stopniem innowacji.
Zaproszone do webinaru językoznawczynie z Uniwersytetu SWPS – mgr Julia Jaworska i dr Małgorzata Kłos w rozmowie z dziennikarzem i filologiem Janem Janczym omówiły rolę języków skandynawskich za granicą, najnowsze kierunki rozwoju języka norweskiego i szwedzkiego oraz różnice między komunikacją mówioną a pisaną. Nie pominęły także gorącego ostatnio tematu – wpływu sztucznej inteligencji na język jako narzędzie pracy i zastanowią się czym jest inkluzywność językowa w kontekście grup mniejszościowych.
Kliknij tutaj, by posłuchać podcastu na Spotify, lub wybierz swój ulubiony serwis streamingowy: Apple Podcasts, Lecton.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich.
mgr Julia Jaworska
gościni
Skandynawistka i językoznawczyni, specjalizująca się w językoznawstwie historycznym. Naukowo zajmuje się głównie zmianą językową w morfologii i składni. Interesuje ją przede wszystkim kontakt językowy i spowodowane przez niego zmiany w strukturze języka, a więc zależność pomiędzy językiem a kontekstem społeczno-historycznym.
dr Małgorzata Kłos
gościni
Skandynawistka, anglistka, językoznawczyni. Naukowo zajmuje się przede wszystkim językoznawstwem historycznym, semantyką i leksyką oraz szeroko rozumianymi zależnościami między językiem i kulturą, w tym zwłaszcza kwestią tabuizacji i eufemizacji. Interesuje ją to, w jaki sposób język odzwierciedla, ale też generuje zmiany społeczne i kulturowe. Bada tabu językowe, szczególnie to, jak radzą sobie z nim użytkownicy języka, oraz skandynawską poprawność polityczną, uchodzącą za nad wyraz „bezwzględną”.
Tłumaczy też literaturę szwedzką, m.in. powieści Håkana Nessera.
Na Uniwersytecie SWPS prowadzi zajęcia z gramatyki praktycznej i opisowej, pisania i przekładu, tendencji rozwojowych języków skandynawskich.
Jan Janczy
prowadzący
Nauczyciel, redaktor, prezenter radiowy. Lektor języka szwedzkiego w szkole językowej Centrum Europy, redaktor Radia Nowy Świat, w którym prowadzi autorskie audycje muzyczne i podcasty, a także cotygodniowy cykl rozmów o Skandynawii. Były stażysta Programu I Polskiego Radia i szwedzkiego magazynu literackiego 20TAL.
Szwecja od lat kojarzona jest z neutralnością, uczciwością i opiekuńczością państwa wobec obywateli. Czy takie postrzeganie nadal jest uzasadnione? Niedawno minęło pół roku od wyborów parlamentarnych i powołania tam centroprawicowego rządu. To świetny moment, by przeanalizować zmiany jakie zaszły w szwedzkiej polityce w ciągu ostatnich lat; przyjrzeć się im w obszarze edukacji, migracji czy polityki zagranicznej i zadać pytanie – co czeka Szwecję w przyszłości?
Podczas webinaru, dr Magdalena Domeradzka, wykładowczyni Uniwersytetu SWPS i Barbara Bieniek, omówiły zmiany czekające Szwecję pod rządami nowej koalicji, prześledziły także politykę państwa w kluczowych jej obszarach. W trakcie spotkania odwołały się do komentarzy polityków szwedzkiej opozycji, m.in. byłej premier Magdaleny Andersson, która aktywnie komentuje działania nowego rządu w mediach. Rozmowę poprowadził Jan Janczy - nauczyciel, redaktor, prezenter radiowy.
Kliknij tutaj, by posłuchać podcastu na Spotify, lub wybierz swój ulubiony serwis streamingowy: Apple Podcasts, Lecton.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich.
dr Magdalena Domeradzka
gościni
Filolożka szwedzka, językoznawczyni, tłumaczka. W swoich badaniach zajmuje się m.in. analizą dyskursu, zwłaszcza debatą polityczną i publiczną, oraz kategoryzacją w ujęciu kontrastywnym. Współpracuje ze szwedzkimi mediami, w latach 2015-2020 współprowadziła Polenpodden, szwedzki podcast relacjonujący bieżące wydarzenia w Polsce.
mgr Barbara Bieniek
gościni
Doktorantka III roku Szkoły Doktorskiej na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Doktorantka w swojej pracy naukowej skupia się na analizowaniu różnych wątków życia społeczno-politycznego Szwecji, z kolei w dysertacji analizuje ewolucję oddziaływania szwedzkiej władzy monarszej na funkcjonowanie wybranych elementów systemu politycznego w latach 1809 – 2019. Laureatka programów CEEPUS i NAWA oraz pasjonatka nauki języków obcych.
Jan Janczy
prowadzący
Nauczyciel, redaktor, prezenter radiowy. Lektor języka szwedzkiego w szkole językowej Centrum Europy, redaktor Radia Nowy Świat, w którym prowadzi autorskie audycje muzyczne i podcasty, a także cotygodniowy cykl rozmów o Skandynawii. Były stażysta Programu I Polskiego Radia i szwedzkiego magazynu literackiego 20TAL.
Pod koniec ubiegłego roku królowa Danii Małgorzata II przyjęła drugi rząd premier Mette Frederiksen. Kolejna kadencja liderki Socjaldemokratów w fotelu premiera oznacza m.in. kontynuację radykalnej polityki wobec imigrantów. Jednak to nie jedyne kwestie omawiane przez komentatorów po przedterminowych wyborach.
Dlaczego zdecydowano o przyspieszeniu wyborów? Co oznacza zwycięstwo Socjaldemokratów? Jakie zmiany zachodzą na duńskiej scenie politycznej? Jak czynniki zewnętrzne wpływają na formułowanie polityki zagranicznej i obronnej oraz stanowisko rządu Danii wobec potencjalnej zmiany "architektury bezpieczeństwa" w regionie nordyckim i bałtyckim?
Na te i wiele pytań odpowiedzieli Włodzimierz Pessel oraz Kazimierz Musiał. Rozmowę poprowadził Jan Janczy - nauczyciel, redaktor, prezenter radiowy.
Kliknij tutaj, by posłuchać podcastu na Spotify, lub wybierz swój ulubiony serwis streamingowy: Apple Podcasts, Lecton.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich.
Włodzimierz Karol Pessel
gość
Stały współpracownik Zakładu Skandynawistyki na Uniwersytecie SWPS. Doktor habilitowany nauk o kulturze i religii. Kierownik Studiów Miejskich UW przy Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych. Adiunkt w Instytucie Kultury Polskiej UW, w Zakładzie Kultury Współczesnej. Autor m. in. nagrodzonej Nagrodą Klio I stopnia poświęconej Danii i relacjom polsko-duńskim monografii Czerwono-biali i Biało-Czerwoni. Tłumacz (z duńskiego) nowej biografii Astrid Lindgren Żyje się tylko dziś. Obecnie pracuje nad książką o przekopaniu Mierzei Wiślanej w kontekście przeszłości i przyszłości Elbląga.
fot. Mikołaj Starzyński
dr hab. Kazimierz Musiał
gość
Prof. Uniwersytetu Gdańskiego Z wykształcenia skandynawista (po filologii duńskiej na UAM), politolog i socjolog, specjalizujący się w badaniach Europy Północnej i regionu Morza Bałtyckiego. Jest profesorem Uniwersytetu Gdańskiego, zatrudnionym w Instytucie Skandynawistyki i Fennistyki tejże uczelni. Wcześniej pracował m.in. w Instytucie Europy Północnej Uniwersytetu im. Humboldtów w Berlinie oraz w Centrum Studiów Bałtyckich i Europy Wschodniej na Uniwersytecie Södertörn w Sztokholmie. W ostatnich latach jego zainteresowania badawcze koncentrują się na dyplomacji naukowej, polityce szkolnictwa wyższego i kształtowaniu się reżimów wiedzy w Europie Północnej. Od 2020 roku kierownik projektu Young People Network for Balticness wspieranego przez Radę Państw Morza Bałtyckiego, promującego współpracę instytucjonalną, dialog i edukację o regionalizmie bałtyckim w ramach dorocznych szkół letnich. Jego pasją są podróże, nie tylko w Europie Północnej, doskonale czuje się we współpracy w środowisku międzynarodowym, gdzie konfrontacja z Innym daje możliwość lepszego poznania siebie. Czas wolny chętnie spędza słuchając programów publicystycznych i informacyjnych duńskiego radia publicznego.
Jan Janczy
prowadzący
Nauczyciel, redaktor, prezenter radiowy. Lektor języka szwedzkiego w szkole językowej Centrum Europy, redaktor Radia Nowy Świat, w którym prowadzi autorskie audycje muzyczne i podcasty, a także cotygodniowy cykl rozmów o Skandynawii. Były stażysta Programu I Polskiego Radia i szwedzkiego magazynu literackiego 20TAL.
W ojczystej przyrodzie Skandynawowie przełomu wieku odnajdywali możliwość sformułowania narodowej wspólnoty ponad granicami klas czy politycznych konfliktów. Pejzaże, a nawet gatunki zwierząt i roślin, zaczęły funkcjonować jako reprezentatywne dla stwierdzenia tego, co jest, na przykład, prawdziwie szwedzkie.
Z jakich elementów konstruowane były, w sztuce i literaturze, te typowo skandynawskie krajobrazy? Jakie miejsce zajmuje w nich fiord, szkier, sosnowy las lub delikatny zimoziół?
O malarskich i literackich reprezentacjach skandynawskiej przyrody opowiedzieli Agnieszka Stróżyk - skandynawistka, tłumaczka literatury dla dzieci i młodzieży, dr Agnieszka Bagińska – historyczka sztuki, kustoszka w Muzeum Narodowym w Warszawie i nauczycielka akademicka oraz Wojciech Głowacki - historyk sztuki i kustosz w MNW. Rozmowę poprowadził Jan Janczy - nauczyciel, redaktor, prezenter radiowy.
Kliknij tutaj, by posłuchać podcastu na Spotify, lub wybierz swój ulubiony serwis streamingowy: Apple Podcasts, Lecton.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich. Gośćmi rozmów będą skandynawiści z Uniwersytetu SWPS.
Agnieszka Stróżyk
gościni
Skandynawistka, tłumaczka literatury dla dzieci i młodzieży. W obszarze jej zainteresowań znajduje się głównie książka obrazkowa, zwłaszcza jej początki oraz szeroko rozumiana kultura dziecięca. Na stałe współpracuje z wydawnictwem Zakamarki, gdzie poza działalnością przykładową zajmuje się również redagowaniem tekstów.
dr Agnieszka Bagińska
gościni
Historyczka sztuki, kustoszka w Muzeum Narodowym w Warszawie, nauczycielka akademicka. Współautorka wystaw: Józef Brandt 1841–1915 (2018), Artystka. Anna Bilińska 1854–1893 (2021) i Przesilenie. Malarstwo Północy 1880–1910 (2022/2023). Autorka książek, katalogów i artykułów na temat malarstwa XIX wieku, pracowni artysty i emancypacji kobiet w sztuce.
Wojciech Głowacki
gość
Historyk sztuki, kustosz w MNW. Specjalizuje się w malarstwie XIX wieku i architekturze XX wieku. Kurator wystawy „Przesilenie. Malarstwo Północy 1880-1910” (2022-2023). Współpracownik kuratorów wystawy „Polska. Siła obrazu” (2019–2020). Autor artykułów w czasopismach naukowych i tekstów w katalogach wystaw.
Jan Janczy
prowadzący
Nauczyciel, redaktor, prezenter radiowy. Lektor języka szwedzkiego w szkole językowej Centrum Europy, redaktor Radia Nowy Świat, w którym prowadzi autorskie audycje muzyczne i podcasty, a także cotygodniowy cykl rozmów o Skandynawii. Były stażysta Programu I Polskiego Radia i szwedzkiego magazynu literackiego 20TAL.
Laponia żyje w naszej wyobraźni przede wszystkim jako siedziba Świętego Mikołaja. Jednak wciąż nie wszyscy wiedzą, że Daleka Północ skrywa w sobie też inne miejsca, jednym z nich jest kraina Sápmi która jest domem dla niezwykle ciekawej społeczności - Saamów, czyli potomków pierwszych mieszkańców Skandynawii.
Czym charakteryzuje się ich kultura oraz język saamski? W jaki sposób zmieniało się postrzeganie i miejsce Saamów w społeczeństwach skandynawskich? Z jakimi represjami i prześladowaniami musieli się zmierzyć? A także jaki jest ich aktualny status w Skandynawii?
Na te i wiele innych pytań odpowiedziały Natalia Mazur-Rodak - skandynawistka i filolożka norweska oraz dr Sylwia Hlebowicz, filolożka i kulturoznawczyni. Spotkanie poprowadził Jan Janczy, nauczyciel, redaktor, prezenter radiowy.
Kliknij tutaj, by posłuchać podcastu na Spotify, lub wybierz swój ulubiony serwis streamingowy: Apple Podcasts, Lecton.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich. Gośćmi rozmów będą skandynawiści z Uniwersytetu SWPS.
Natalia Mazur-Rodak
gościni
Skandynawistka, filolożka norweska, studiowała na Uniwersytecie Gdańskim i na Uniwersytecie w Tromsø, zwanym Norweskim Uniwersytetem Arktycznym. Nauczycielka języka norweskiego i kultury norweskiej z prawie 10-letnim stażem. Obecnie zajmuje stanowisko asystenta w Zakładzie Skandynawistyki na Uniwersytecie SWPS w Warszawie, prowadzi własną kameralną szkołę językową Arctic Spirit oraz zajmuje się tłumaczeniami ustnymi. Miłośniczka literatury skandynawskiej, ekstremalnych wypraw zarówno po Arktyce, jak i swojej najbliższej okolicy. Szczęśliwa żona i mama dwójki ciekawskich dzieci, która uważa, że przygodę można odnaleźć już we własnym ogrodzie. Z norweskiej filozofii życia na świeżym powietrzu friluftsliv konsekwentnie czyni część codzienności swojej rodziny.
dr Sylwia Hlebowicz
gościni
Filolog, kulturoznawca. Naukowo zajmuje się współzależnością języka i kultury, dynamiką rozwoju mniejszości narodowych w Skandynawii oraz współczesną sztuką polityczną.
Jan Janczy
prowadzący
Nauczyciel, redaktor, prezenter radiowy. Lektor języka szwedzkiego w szkole językowej Centrum Europy, redaktor Radia Nowy Świat, w którym prowadzi autorskie audycje muzyczne i podcasty, a także cotygodniowy cykl rozmów o Skandynawii. Były stażysta Programu I Polskiego Radia i szwedzkiego magazynu literackiego 20TAL.
W Szwecji sposób komunikacji zaczyna ewoluować w reakcji na społeczne i gospodarcze problemy. Czasami przejawia się to w słowotwórstwie, a innym razem w usuwaniu pewnych określeń z rozmów. W jaki sposób język kształtuje kulturę? Dlaczego język inkluzywny jest ważny i potrzebny? Jaką funkcję pełni zaimek osobowy „hen”? Jakiego słownictwa używają władze? Które określenia wzbudzają emocje w debacie publicznej? Czy corocznie publikowana lista nowych słów odzwierciedla trendy i ważne dla Szwedów tematy? W podróż po skandynawskich słowach kluczach zabierają nas Natalia Mazur-Rodak - skandynawistka, filolożka norweska i asystentka w Zakładzie Skandynawistyki na Uniwersytecie SWPS w Warszawie, Paulina Rosińska, filolożka szwedzka i tłumaczka literatury szwedzkiej oraz Małgorzata Kłos, skandynawistka, anglistka, językoznawczyni. Spotkanie poprowadził Jan Janczy, nauczyciel, redaktor, prezenter radiowy.
Kliknij tutaj, by posłuchać podcastu na Spotify, lub wybierz swój ulubiony serwis streamingowy: Apple Podcasts, Lecton, Empik Go.
Interesujesz się kulturą? Dołącz do nas w grupie Strefy Kultur Uniwersytetu SWPS na Facebooku.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich. Gośćmi rozmów będą skandynawiści z Uniwersytetu SWPS.
Natalia Mazur-Rodak
gościni
Skandynawistka, filolożka norweska, studiowała na Uniwersytecie Gdańskim i na Uniwersytecie w Tromsø, zwanym Norweskim Uniwersytetem Arktycznym. Nauczycielka języka norweskiego i kultury norweskiej z prawie 10-letnim stażem. Obecnie zajmuje stanowisko asystenta w Zakładzie Skandynawistyki na Uniwersytecie SWPS w Warszawie, prowadzi własną kameralną szkołę językową Arctic Spirit oraz zajmuje się tłumaczeniami ustnymi. Miłośniczka literatury skandynawskiej, ekstremalnych wypraw zarówno po Arktyce, jak i swojej najbliższej okolicy. Szczęśliwa żona i mama dwójki ciekawskich dzieci, która uważa, że przygodę można odnaleźć już we własnym ogrodzie. Z norweskiej filozofii życia na świeżym powietrzu friluftsliv konsekwentnie czyni część codzienności swojej rodziny.
Paulina Rosińska
gościni
Filolożka szwedzka i tłumaczka literatury szwedzkiej. W jej przekładzie ukazały się m.in. powieści Stiga Larssona, C. J. Vallgrena i Steve'a Sem-Sandberga. Interesuje się socjologią przekładu, transferem literackim ze Szwecji do Polski, wizerunkiem Szwecji, a także współczesnym społeczeństwem Szwecji i tym, jak język odzwierciedla zachodzące w nim zmiany.
Małgorzata Kłos
gościni
Skandynawistka, anglistka, językoznawczyni. Naukowo zajmuje się przede wszystkim językoznawstwem historycznym, semantyką i leksyką oraz szeroko rozumianymi zależnościami między językiem i kulturą, w tym zwłaszcza kwestią tabuizacji i eufemizacji. Interesuje ją to, w jaki sposób język odzwierciedla, ale też generuje zmiany społeczne i kulturowe. Bada tabu językowe, szczególnie to, jak radzą sobie z nim użytkownicy języka, oraz skandynawską poprawność polityczną, uchodzącą za nad wyraz „bezwzględną”. Tłumaczy też literaturę szwedzką, m.in. powieści Håkana Nessera.
Jan Janczy
prowadzący
Nauczyciel, redaktor, prezenter radiowy. Lektor języka szwedzkiego w szkole językowej Centrum Europy, redaktor Radia Nowy Świat, w którym prowadzi autorskie audycje muzyczne i podcasty, a także cotygodniowy cykl rozmów o Skandynawii. Były stażysta Programu I Polskiego Radia i szwedzkiego magazynu literackiego 20TAL.
Harmonijne barwy, komfort i zamiłowanie do naturalnych materiałów - styl skandynawski nieustannie zachwyca swoją prostotą oraz funkcjonalnością. Dzięki popularnym sklepom IKEA, skandynawski styl w ekspresowym tempie zyskał rzeszę wiernych fanów. Szwedzki design pełni jednak nie tylko rolę estetyczną, ale także społeczną. Czy projektowanie może wpływać na ludzi? Jak działa szwedzki funkcjonalizm? Czym jest projektowanie demokratyczne? W jaki sposób IKEA kształtuje przekonania o skandynawskim designie? Na te i wiele innych pytań odpowiada Agnieszka Stróżyk - skandynawistka, tłumaczka literatury dla dzieci i młodzieży. Spotkanie prowadzi Jan Janczy, nauczyciel, redaktor, prezenter radiowy.
Kliknij tutaj, by posłuchać podcastu na Spotify, lub wybierz swój ulubiony serwis streamingowy: Apple Podcasts, EmpikGo.
Interesujesz się kulturą? Dołącz do nas w grupie Strefy Kultur Uniwersytetu SWPS na Facebooku.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich. Gośćmi rozmów będą skandynawiści z Uniwersytetu SWPS.
Agnieszka Stróżyk
gościni
Skandynawistka, tłumaczka literatury dla dzieci i młodzieży. W obszarze jej zainteresowań znajduje się głównie książka obrazkowa, zwłaszcza jej początki oraz szeroko rozumiana kultura dziecięca. Na stałe współpracuje z wydawnictwem Zakamarki, gdzie poza działalnością przykładową zajmuje się również redagowaniem tekstów.
Jan Janczy
prowadzący
Nauczyciel, redaktor, prezenter radiowy. Lektor języka szwedzkiego w szkole językowej Centrum Europy, redaktor Radia Nowy Świat, w którym prowadzi autorskie audycje muzyczne i podcasty, a także cotygodniowy cykl rozmów o Skandynawii. Były stażysta Programu I Polskiego Radia i szwedzkiego magazynu literackiego 20TAL.
Uprzejmi choć zdystansowani, uśmiechnięci, ale mało przystępni, małomówni mimo otwartości — czy właśnie tacy są Szwedzi? Skandynawski styl życia różni się od tego, którego doświadczamy w Polsce. Indywidualizm Szwedów sprawia, że często odbieramy ich, jako osoby zimne i zamknięte. Jak wyglądają relacje międzyludzkie w tym kraju? W jaki sposób państwo kształtuje postawy Szwedów? Czy można znaleźć przyjaciół w Szwecji, jak to zrobić? Na te i wiele innych pytań odpowiada Paulina Rosińska, filolożka szwedzka i tłumaczka. Spotkanie prowadzi Jan Janczy, nauczyciel, redaktor, prezenter radiowy.
Kliknij tutaj, by posłuchać podcastu na Spotify, lub wybierz swój ulubiony serwis streamingowy: Apple Podcasts, EmpikGo.
Interesujesz się kulturą? Dołącz do nas w grupie Strefy Kultur Uniwersytetu SWPS na Facebooku.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich. Gośćmi rozmów będą skandynawiści z Uniwersytetu SWPS.
Paulina Rosińska
gościni
Filolożka szwedzka i tłumaczka literatury szwedzkiej. W jej przekładzie ukazały się m.in. powieści Stiga Larssona, C. J. Vallgrena i Steve'a Sem-Sandberga. Interesuje się socjologią przekładu, transferem literackim ze Szwecji do Polski, wizerunkiem Szwecji oraz współczesnym społeczeństwem Szwecji i tym, jak język odzwierciedla zachodzące w nim zmiany.
Jan Janczy
prowadzący
Nauczyciel, redaktor, prezenter radiowy. Lektor języka szwedzkiego w szkole językowej Centrum Europy, redaktor Radia Nowy Świat, w którym prowadzi autorskie audycje muzyczne i podcasty, a także cotygodniowy cykl rozmów o Skandynawii. Były stażysta Programu I Polskiego Radia i szwedzkiego magazynu literackiego 20TAL.
Szwecja jest bardzo przyjaznym i tolerancyjnym państwem, a obywatele tego kraju są bardzo zaangażowani w politykę społeczną. Z tego względu niejednokrotnie mogliśmy przeczytać w mediach o młodzieżowym strajku klimatycznym czy o obywatelskim ruchu #metoo. Skąd w tak introwertycznym społeczeństwie bierze się potrzeba głośnego wyrażania swoich poglądów? Jaka jest geneza szwedzkich ruchów społecznych? Czy te działania są sposobem na zmianę społeczną? Jak w kontekście Szwecji możemy zdefiniować oddolną demokrację? Na te i wiele innych pytań odpowiada dr Magdalena Domeradzka, filolożka szwedzka, językoznawczyni i tłumaczka. Spotkanie prowadzi Jan Janczy, nauczyciel, redaktor, prezenter radiowy.
Kliknij tutaj, by posłuchać podcastu na Spotify, lub wybierz swój ulubiony serwis streamingowy: Apple Podcasts, Lecton, Empik Go.
Interesujesz się kulturą? Dołącz do nas w grupie Strefy Kultur Uniwersytetu SWPS na Facebooku.
O cyklu
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów. Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich. Gośćmi rozmów będą skandynawiści z Uniwersytetu SWPS.
dr Magdalena Domeradzka
gościni
Filolożka szwedzka, językoznawczyni, tłumaczka. W swoich badaniach zajmuje się m.in. analizą dyskursu, zwłaszcza debatą polityczną i publiczną, oraz kategoryzacją w ujęciu kontrastywnym. Współpracuje ze szwedzkimi mediami, w latach 2015-2020 współprowadziła Polenpodden, szwedzki podcast relacjonujący bieżące wydarzenia w Polsce.
Jan Janczy
prowadzący
Nauczyciel, redaktor, prezenter radiowy. Lektor języka szwedzkiego w szkole językowej Centrum Europy, redaktor Radia Nowy Świat, w którym prowadzi autorskie audycje muzyczne i podcasty, a także cotygodniowy cykl rozmów o Skandynawii. Były stażysta Programu I Polskiego Radia i szwedzkiego magazynu literackiego 20TAL.
Kultura północnej części Europy jest niezwykle ciekawa i różnorodna. Nowy cykl webinarów „Projekt Skandynawia”, który powstał w Strefie Kultur Uniwersytetu SWPS, pozwoli jeszcze lepiej ją poznać i zrozumieć. Chcesz odkryć tajemnice krajów nordyckich? Dołącz do naszej wirtualnej podróży po malowniczej Skandynawii.
O cyklu „Projekt Skandynawia”
„Projekt Skandynawia” to webinary i podcasty, dzięki którym poznamy codzienność Skandynawów. Spotkania z ekspertami i naukowcami będą doskonałą okazją, by porozmawiać nie tylko o kulturze, sztuce czy historii północnej Europy, lecz także o ruchach społecznych czy aktywizmie. Kulturę tworzą ludzie, dlatego istotnym elementem rozmów będzie tło socjologiczne tego regionu. Podczas webinarów poznamy uwarunkowania polityczne krajów nordyckich oraz zagłębimy się w zwyczaje Szwedów.
Prowadzącym cykl „Projekt Skandynawia” jest Jan Janczy, dziennikarz Radia Nowy Świat, nauczyciel języka szwedzkiego oraz pasjonat kultury krajów nordyckich. Gośćmi rozmów będą skandynawiści z Uniwersytetu SWPS.
Pierwszy odcinek cyklu
W pierwszym odcinku podjęliśmy tematykę szwedzkich ruchów społecznych. Dlaczego tak ważna jest ekologia, feminizm i związana z tym oddolna demokracja? Jak postrzegana jest w swojej ojczyźnie Greta Thunberg? Jaka jest geneza szwedzkich ruchów społecznych? W jaki sposób świadome zmiany językowe mają pomóc Szwedom i Norwegom reformować społeczeństwo? To tylko część pytań, na które odpowiedziała ekspertka, dr Magdalena Domeradzka. Kliknij, by posłuchać odcinka Szwedzkie ruchy społeczne jako przykład oddolnej demokracji.
Dołącz do nas
Podcasty z cyklu „Projekt Skandynawia” będą publikowane raz w miesiącu. Znajdziesz je w kanałach Strefy Kultur Uniwersytetu SWPS na Spotify, Apple Podcasts, Lecton i Empik Go.
