Problem alkoholu wśród nieletnich nie jest niczym nowym. Ale jak to jest z piciem alkoholu, gdy już jest się szczęśliwym posiadaczem dokumentu tożsamości i zbliża się upragniona impreza studniówkowa? Komentarza prawniczego na temat (nie)legalności picia podczas imprez szkolnych udzieli dr Anna Malicka-Ochtera, adwokatka, wykładowczyni w Szkole Prawa Uniwersytetu SWPS we Wrocławiu.
Zgodnie z ustawą z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w art. 15. zabrania się sprzedaży i podawania napojów alkoholowych m.in. osobom do lat 18, a w razie wątpliwości sprzedawca może żądać od kupującego dokumentu stwierdzającego wiek nabywcy. Co więcej, w ślad za art. 43 i art. 18. ust. 6 od 2001 sprzedaż alkoholu nieletnim stała się przestępstwem. Pojawia się jednak kwestia sporna: do czego zobligowany jest uczeń, który już ma ukończone 18 lat: czy może spożywać alkohol na studniówce? Jaką rolę w powyższym pełni szkoła, instytucja, która bierze odpowiedzialność za swojego wychowanka? Jak wygląda to w przypadku organizowanych na przełomie stycznia i lutego studniówek?
Komentarz adw. dr Anny Malickiej-Ochtery
Problem dostępności i spożywania alkoholu przez młodzież na studniówkach jest pod względem prawnym złożony. Z jednej strony oczywiście zakaz sprzedaży i podawania napojów alkoholowych zgodnie z art. 15 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi dotyczy osób, które nie ukończyły lat 18 oraz osób, których zachowanie wskazuje, że znajdują się w stanie nietrzeźwości. Jednakże w przypadku wątpliwości, co do pełnoletniości nabywcy, sprzedający lub podający napoje alkoholowe uprawniony jest do żądania okazania dokumentu stwierdzającego wiek nabywcy. I tutaj w praktyce, często wobec osób towarzyszących, zachodzą sytuacje, gdy taka wątpliwość może zaistnieć.
Z drugiej strony pozostaje kwestia odpowiedzialności za bezpieczeństwo uczestników imprezy, przy czym odpowiedzialność spoczywa co do zasady na organizatorze. Jeśli studniówka jest organizowana na terenie szkoły to zgodnie z § 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 roku dyrektor zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pobytu w szkole lub placówce, ale także bezpieczne i higieniczne warunki uczestnictwa w zajęciach organizowanych przez szkołę lub placówkę poza obiektami należącymi do tych jednostek.
Jeśli zatem studniówka jest organizowana poza terenem szkoły, zazwyczaj przez rodziców kwestia rozłożenia się odpowiedzialności za bezpieczeństwo nie jest tak jednoznaczna, choć z racji pełnionej roli i funkcji szkoły oraz nauczycieli nie wydaje się możliwe zwolnienie ich z góry z wszelkiej odpowiedzialności za zapewnienie bezpieczeństwa uczniom. Co więcej, w praktyce szkoły, wychodząc naprzeciw poruszanym problemom, często wydają stosowne regulaminy w zakresie organizacji i przebiegu studniówek lub imprez szkolnych, które w danych okolicznościach są wiążące wszystkich uczestników, w tym np. nauczycieli – wychowawców klas. Warto również w omawianym kontekście pamiętać o wynikającym z art. 16 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi zakazie wnoszenia napojów alkoholowych na teren zakładów pracy, stadionów i innych obiektów, w których odbywają się imprezy sportowe i rozrywkowe, a także obiektów lub miejsc objętych zakazem wnoszenia napojów alkoholowych.
Poza poruszoną problematyką pozostaje jeszcze kwestia odpowiedzialności uczestników studniówek przykładowo za wykroczenie poprzez zakłócenie spokoju czy też porządku publicznego, bądź odpowiedzialności karnej za przestępstwa popełnione pod wpływem alkoholu, co – niestety w praktyce – ze studniówkami związane być może.
dr Anna Malicka-Ochtera – adwokatka, specjalizuje się w prawie karnym w aspekcie procesowym i materialnym, ale także cywilnym rodzinnym i świadczeniem usług na rzecz podmiotów gospodarczych. Prowadzi sprawy sądowe z zakresu prawa karnego, w tym karnego gospodarczego. Pracę wykładowcy akademickiego łączy z działalnością w Spółce Adwokatów Malicki i Wspólnicy we Wrocławiu. W Szkole Prawa Uniwersytetu SWPS prowadzi zajęcia z zakresu prawa karnego, logiki, prawa rodzinnego oraz umiejętności prawniczych.
