Kto może napisać testament? Jak to zrobić dobrze i zgodnie z prawem? Komu wręczyć dokument? Na te praktyczne pytania odpowie prof. Teresa Gardocka ze Szkoły Prawa Uniwersytetu SWPS, która w przystępny sposób podpowie, jak zabezpieczyć swoją ostatnią wolę sporządzoną w formie testamentu.
Kto może sporządzić testament
Testament może napisać każda osoba pełnoletnia i nieubezwłasnowolniona. Zawsze – jedna osoba. Oczywiście, często małżonkowie umawiają się, jak rozrządzić majątkiem na wypadek śmierci, ale testament musi napisać każde z nich oddzielnie. Testament należy napisać odręcznie – piórem lub długopisem, opatrzyć datą i podpisać. Datę i podpis należy umieścić w takim miejscu, żeby nie można było ich usunąć bez uszkodzenia treści.
Co musi zawierać testament
Testament ustanawia dziedzica, czyli wskazuje, kto odziedziczy majątek i w jakich częściach (np. syn Jerzy i córka Anna po połowie). Nie wskazuje natomiast, co należy do majątku spadkowego, a tylko – kto dziedziczy. Testament nie wskazuje, kto dziedziczy jaki przedmiot majątkowy – wskazanie tego w testamencie utrudnia stwierdzenie nabycia spadku, bo wymaga od sądu, żeby na podstawie wartości tych przedmiotów ustalił, ile wynosi udział każdego dziedzica. Dział spadku jest drugim etapem po stwierdzeniu, kto spadek nabył.
Przykłady testamentów
Dobrze napisany testament – przykład:
Ja, Marianna Kwiatek, cały swój majątek zapisuję córce – Klaudii i wnukowi – Klemensowi w częściach równych.
Piecki Małe, dnia 12 marca 2018 roku ………………… (podpis).
Źle napisany testament – przykład:
Ja, Marianna Kwiatek, zapisuję córce – Klaudii – stanowiący moją własność dom w Pieckach Małych wraz z działką, na której stoi. Wnukowi mojemu – Klemensowi – zapisuje oszczędności w kwocie 123 000 zł, złożone w Banku Pewna Lokata.
Piecki Małe, dnia 12 marca 2018 roku ………………(podpis).
Komu przekazać testament
Testament można wręczyć dziedzicowi lub przechowywać w domu. Jeżeli człowiek zmienił zdanie i postanowił napisać nowy testament, najlepiej poprzedni zniszczyć lub w nowym napisać, że ten testament odwołuje poprzedni, sporządzony dnia.... . Jeżeli sąd po śmierci spadkodawcy dostanie dwa testamenty (wcześniejszy – nieodwołany i późniejszy), analizuje oba i stwierdza nabycie spadku na podstawie woli wyrażonej w obu testamentach.
Sądowi należy przedstawić oryginał testamentu własnoręcznego. Dziedziczenie na podstawie testamentu ma pierwszeństwo przed dziedziczeniem z ustawy.1
O autorce:
dr hab. Teresa Gardocka, prof. Uniwersytetu SWPS – prawnik, specjalista prawa i postępowania karnego oraz prawa karnego międzynarodowego. Interesuje się zmianami, jakie dokonały się w okresie transformacji Polski, wliczając w to kwestie opieki społecznej. Na Uniwersytecie SWPS pełni funkcję Dziekana Wydziału Prawa w Warszawie. Prowadzi wykłady z polityki społecznej, prawa karnego międzynarodowego, etyki prawniczej i pracowniczej.
Przypisy
1 Podstawa prawna – kodeks cywilny art. 941-949.