„Jak znajdę pracę, skoro nie mam doświadczenia zawodowego?”, „W moim CV pełno pustych miejsc. Taki oszczędny życiorys raczej nie zainteresuje rekruterów”, „Co mam robić w życiu?” – to wątpliwości, które dręczą wielu absolwentów wchodzących na rynek pracy. Czas je rozwiać. Konstancja Zyzik, ekspertka z Pracuj.pl, wyjaśnia, jak zainteresować sobą rekruterów mimo braku doświadczenia, z sukcesem zakończyć rozmowę o pracę i znaleźć swoją wymarzoną drogę zawodową.
Ewa PlutaKiedy warto zacząć poszukiwania pierwszej pracy?
Konstancja Zyzik, Pracuj.plCoraz częściej początek studiów to czas, który poświęcamy nie tylko na naukę i zabawę, lecz także na zdobywanie pierwszych doświadczeń zawodowych. Decyzje podjęte w tym momencie bywają istotne i mogą nierzadko determinować kolejne wybory związane z pracą. Dzisiaj wiele młodych osób rozpoczynających studia myśli też o podjęciu pracy, zarówno ze względu na potrzeby finansowe, jak i przyszłą karierę zawodową. Takie podejście oceniam bardzo pozytywnie, zwłaszcza biorąc pod uwagę dzisiejsze realia rynkowe i trendy na rynku pracy.
Co więcej, epidemia koronawirusa zmieniła wiele w naszym życiu zawodowym. Z niezwykle trudną sytuacją rynkową i potrzebą błyskawicznego dostosowania się do nowych realiów mierzą się wszyscy kandydaci, pracownicy i pracodawcy. Niewątpliwie w najbliższych miesiącach będziemy obserwować wpływ efektów epidemii zarówno na podstawowe kwestie związane z pracą, jak np. mobilność zawodową, wymagania płacowe, jak i bardzie „miękkie” aspekty pracy. Tym bardziej słuszne wydaje się podejście łączenia czasu studenckiego z dodatkowymi działaniami związanymi z poszukiwaniem doświadczeń w formie staży, praktyk, ale nie tylko.
Zobacz wideo: Zarządzanie – teoria czy praktyka? Czego uczy większość uczelni? – prof. Monika Kostera
Ewa PlutaAbsolwentów poszukujących pracy martwi brak doświadczenia zawodowego. Co zatem zawrzeć w CV, żeby zainteresować rekruterów?
Konstancja Zyzik, Pracuj.plPamiętajmy, że nie musimy opuszczać murów uczelni, żeby zebrać doświadczenia przydatne w uzupełnianiu pierwszego CV. Wystarczy zastanowić się, rozejrzeć się wokoło i sprawdzić, do jakich organizacji studenckich, takich jak samorząd czy stowarzyszenia, można się zapisać. Co prawda taka praca nie musi od razu przynosić profitów finansowych, ale daje szerokie pole do popisu, jeśli chodzi o realizowanie własnych pomysłów, kreatywne wykorzystanie budżetów czy ćwiczenie umiejętności organizacyjnych. Warto rozważyć również wolontariat. Pozwala on studentom na sprawdzenie się w pracy w organizacjach pożytku publicznego, gdzie mogą pełnić rozmaite funkcje i uczyć się zarówno prac organizacyjnych, jak i promocyjnych, kontaktu z ludźmi, a nawet zarządzania zespołem. Poza tym wolontariat daje dużą satysfakcję i jest też mile widziany jako punkt w CV. A to przyszli pracodawcy z pewnością docenią i takie pierwsze doświadczenia warto wpisać do swoich dokumentów aplikacyjnych.
Nie zapominajmy również o dodaniu informacji o pracach sezonowych lub pisaniu bloga czy innych zainteresowań, które wymagały naszej kreatywności, samodyscypliny i łączenia wielu obowiązków naraz. To również jest mocnym atutem młodego kandydata.
Ewa PlutaMożna się spodziewać, że kryzys związany z pandemią Covid-19 utrudni rocznikom wchodzącym na rynek pracy znalezienie zatrudnienia?
Konstancja Zyzik, Pracuj.plFirmy w ciągu kilku miesięcy nauczyły się znacznie lepiej niż na początku pandemii funkcjonować w nowych warunkach i organizować pracę zdalną. Napływ nowych talentów jest ważny dla każdego rozwijającego się biznesu, dlatego nadal będą powstawać miejsca pracy dla osób wchodzących na rynek. Jednocześnie pracodawcy muszą nadal mierzyć się z wyzwaniami, utrudniającymi wdrożenie nowych, niedoświadczonych osób. Ograniczenia związane z koronawirusem i opustoszenie biur sprawiły, że wielu pracodawców zawiesiło lub ograniczyło letnie programy staży i praktyk. To szczególnie ważna informacja dla osób, które dopiero chcą zdobywać pierwsze doświadczenia zawodowe. Być może część z praktyk i staży zostanie przeniesiona na jesień, wiele jednak zależy od tego, czy będziemy mieć do czynienia z drugą falą pandemii.
Sytuacja młodych pracowników zależna jest też od specyfiki danej branży. Rekruterzy sygnalizują, że np. w branży informatycznej mają do czynienia z przesytem kandydatami na stanowiska juniorskie, a firmy naciskają na zatrudnianie sprawdzonych, dobrze wyszkolonych specjalistów z doświadczeniem. Jednocześnie w branży marketingowej czy kreatywnej można się spodziewać oszczędności, co może skutkować zatrudnianiem większych grup stażystów i juniorów. Podsumowując, odpowiedź na pytanie nie jest jednoznaczna. Natomiast zachowania pracodawców na Pracuj.pl z czerwca i lipca pozwalają patrzeć na perspektywy rekrutacji z umiarkowanym optymizmem – liczba ogłoszeń rośnie w stosunku do pierwszych miesięcy pandemii. Dotyczy to także ofert kierowanych do osób z małym doświadczeniem zawodowym.
Zobacz wideo: Crowdfunding – jak pozyskać pieniądze na swoją pasję lub biznes – Tomek Chołast (zrzutka.pl)
Ewa PlutaPrzeszliśmy przez pierwszy etap, nasze CV zainteresowało rekruterów, czas na rozmowę o pracę. Jak się do niej przygotować?
Konstancja Zyzik, Pracuj.plPrzede wszystkim przed rozmową kwalifikacyjną warto uzupełnić wiedzę. Ważne, by kilka razy przeczytać CV i pamiętać, jakie informacje w nim zawarliśmy. Wydaje się to oczywiste, ale jako doświadczony rekruter zapewniam, że stres może popsuć wypowiedź każdemu kandydatowi. Co więcej, sprawdźmy ponownie treść ogłoszenia o pracę, gdyż łatwo się pogubić, gdy uczestniczymy w kilku rekrutacjach na różne stanowiska. Przed spotkaniem poznajmy także firmę, w której chcemy pracować. Warto prześledzić informacje dostępne np. na oficjalnej stronie internetowej danej organizacji, na forach internetowych, na stronie Pracuj.pl. Bądźmy na bieżąco również z tym, co dzieje się w branży pracodawcy.
Polecam też postarać się dopasować swój strój do okazji i firmowego dress code’u. Schludny i adekwatny ubiór wpłynie nie tylko na nasz image, ale i na samopoczucie. Ogromne znaczenie ma także to, czy punktualnie pojawimy się na spotkaniu. Spóźnienie może zostać odebrane jako przejaw słabej organizacji i braku szacunku. Przy braku doświadczenia zawodowego najważniejsze jest, by zaprezentować się jako osoba aktywna, zaangażowana i chętna do działania i nauki.
O tym, że zależy nam na wynikach rekrutacji, świadczą również pytania, jakie przygotujemy i zadamy rekruterowi. Warto dopytać m.in. o zakres obowiązków, sposób działania firmy, benefity, możliwości rozwoju zawodowego pracowników, zespół, do którego mamy dołączyć, a także kolejne etapy rekrutacji.
Ewa PlutaCzym można zrazić rekruterów podczas rozmowy o pracę?
Konstancja Zyzik, Pracuj.plPrzede wszystkim należy być sobą, nie podawać błędnych informacji na temat naszego doświadczenia czy wykształcenia – takie dane w prosty sposób pracodawcy mogą sprawdzić. Jednocześnie nie możemy zapominać, że jest to spotkanie formalne, dlatego musimy zaprezentować się jako osoba godna zaufania i odpowiedzialna. Na początku swojej drogi zawodowej unikajmy sformułowań: „Jestem ekspertem w…” czy „Wiele państwo stracą, nie zatrudniając mnie”. Na status eksperta pracuje się latami i, co więcej, o fachowości świadczą nie słowa, ale wyniki i sukcesy. Na początku kariery lista naszych dokonań zawodowych może być stosunkowo krótka. Dlatego w pierwszym okresie liczy się przede wszystkim chęć nauki i rozwoju, i to warto podkreślać, rozmawiając z rekruterem.
Nietrudno również o niefortunne słowa podczas rozmowy o wynagrodzeniu. Spotkałam się z sytuacjami, gdy osoby nie potrafiły odpowiedzieć na pytania „Ile pan/pani chce zarabiać na tym stanowisku”. Ważne, abyśmy określili swoje oczekiwania finansowe przed rozmową o pracę. Dzięki temu nie tylko poczujemy się pewniej, ale też zaprezentujemy się jako osoby zaangażowane w rekrutację, a także świadome swoich potrzeb i możliwości.
Na początku swojej drogi zawodowej unikajmy sformułowań: „Jestem ekspertem w…” czy „Wiele państwo stracą, nie zatrudniając mnie”. Na status eksperta pracuje się latami i co więcej, o fachowości świadczą nie słowa, ale wyniki i sukcesy. W pierwszym okresie liczy się przede wszystkim chęć nauki i rozwoju, i to warto podkreślać, rozmawiając z rekruterem.
Ewa PlutaKorporacja czy rodzinna firma – gdzie najlepiej szukać pierwszej pracy?
Konstancja Zyzik, Pracuj.plZatrudnienie się w niewielkiej firmie lub dużej, ustrukturyzowanej korporacji jest bardzo indywidualną kwestią. Firmy te nie różnią się jedynie liczbą zatrudnianych pracowników, ale też formą procesu rekrutacyjnego, wysokością wynagrodzenia, jego możliwym wzrostem w kolejnych latach, możliwościami rozwoju i uczestniczenia w większej lub mniejszej liczbie projektów, ponadto tzw. biurokracją, czyli liczbą obowiązujących wewnątrz procedur czy formami doceniania pracowników. Zgodnie z badaniem Pracuj.pl, jakie przeprowadziliśmy w zeszłym roku, młodsi kandydaci, osoby w wieku 18-24, z docenianiem pracownika częściej kojarzą większe, zagraniczne i prywatne przedsiębiorstwa, a zdecydowanie rzadziej – mniejsze, polskie i państwowe. Podobne opinie można dostrzec przy pytaniu o pracodawców, którzy umożliwiają rozwój zawodowy. Badani częściej wybierali większe, zagraniczne i prywatne firmy niż te mniejsze, polskie oraz państwowe.
Pamiętajmy jednak, że zarówno małe, jak i większe przedsiębiorstwa dają możliwości rozwoju i gromadzenia swoich pierwszych doświadczeń. Wyznacznikiem dla najmłodszej generacji na rynku pracy może okazać się wspomniany zakres obowiązków. Wtedy warto wziąć pod uwagę, że duże korporacje stawiają raczej na wąską specjalizację. Osoba zajmująca konkretne stanowisko wykonuje obowiązki ściśle związane z niewielkim wycinkiem korporacyjnej rzeczywistości. W małych firmach jedna osoba może pełnić kilka funkcji, np. jednocześnie z obszarów public relations, reklamy i social mediów. Dlatego pracę w mniejszych organizacjach polecałabym studentom czy absolwentom, którzy wciąż nie są pewni co do specjalizacji, w jakiej chcą się rozwijać.
Ewa PlutaKończę studia, ale nie jestem pewna, co dalej chcę robić w życiu. Czy warto decydować się na jakąkolwiek pracę, byle zdobyć pierwsze doświadczenia zawodowe?
Konstancja Zyzik, Pracuj.plDobra wiadomość na początek jest taka, że na planowanie swojej drogi zawodowej nigdy nie jest ani za wcześnie, ani za późno. Nieważne czy dopiero stawiamy swoje pierwsze kroki na rynku pracy, czy mamy wieloletnie doświadczenie – każdy moment jest dobry, by zastanowić się nad swoim rozwojem i wziąć sprawy w swoje ręce. To, jak potoczy się nasza kariera, w dużej mierze zależy od nas samych, czyli od naszych decyzji i działań. Im szybciej zabierzemy się do wyznaczania swoich celów, tym szybciej skrystalizuje się strategia kolejnych kroków dojścia do nich.
Warto zacząć od uświadomienia sobie swoich wartości i ambicji. Szczególnie młodzi ludzie powinni ustalić, jakie są ich mocne strony i w jakiej firmie widzą siebie za jakiś czas. Ponadto polecam również stale monitorować rynek pracy i trzymać rękę na pulsie. Warto wiedzieć, które zawody i branże dają obecnie najwięcej możliwości. Jednak jeśli nie mamy pomysłu na siebie, jako formy selekcji różnych możliwości pomocne mogą być praktyki czy wolontariat. Nawet nietrafiony dobór miejsca pracy może nas wiele nauczyć o nas samych, naszych potrzebach, słabych stronach i zainspirować do rozwoju w zupełnie innym obszarze.
Ekspertka
Konstancja Zyzik
Talent Acquisition & Capabilities Development Manager z blisko 10 letnim doświadczeniem w obszarze HR, z wykształcenia socjolog, absolwentka zarządzania i psychologii społecznej na SWPS. Z Grupą Pracuj związana jest od 2014 roku, gdzie obecnie zarządza obszarem pozyskiwania i rozwoju talentów. Pełni również funkcję eksperta medialnego Pracuj.pl, dzieląc się swoją wiedzą i doświadczeniem podczas wywiadów w prasie, radiu czy telewizji. Coraz częściej zapraszana jest do rozmów w podcastach i kanałach znanych influencerów. Fanka zwierząt, dobrego jedzenia, Foresta Gumpa i Star Wars, a także książek biograficznych i o tematyce employer brandingu oraz szeroko pojętego HR.