Artykuły

Przez lata pracy — w biznesie, edukacji i projektach strategicznych — widziałam, jak łatwo firmy wpadają w pułapkę „ciągłego usprawniania”: dokładamy funkcję, zmieniamy kolor, kopiujemy konkurencję. Choć niewątpliwie odniesienia do rynku są potrzebne, rzadko wystarczają, by kształtować przyszłość, a nie tylko na nią reagować. Jeśli organizacja chce rosnąć, potrzebuje dwóch sił działających razem: zarządzania innowacją i zarządzania designem.

Co nazywam innowacją i designem

• Innowacja to sensowna zmiana, która realnie poprawia życie — użytkowników, pracowników, społeczności. Czasem jest drobnym ulepszeniem, a czasem odkryciem nowego znaczenia: gdy lampa przestaje tylko „świecić”, a zaczyna wpływać na nasze emocje; gdy telefon staje się centrum codziennych doświadczeń.
• Design to proces nadawania formy tej zmiany: łączy badania, intuicję i technologię tak, by powstało rozwiązanie użyteczne, spójne i osadzone w kontekście społecznym. Dlatego design management spina poziom estetyczny, funkcjonalny, strategiczny i kulturowy organizacji.

Tryptyk sensu w epoce AI

Proponuję myśleć o rozwoju organizacji w kontekście trzech współzależnych pytaniach:

• Technologia – co jest możliwe? (AI pomaga tu najsilniej: automatyzuje, skaluje, przyspiesza)
• Znaczenie – po co to ludziom? (pracujemy nad tym poprzez innowację i design)
• Strategia – gdzie i jak daje to przewagę? (łączymy wybory rynkowe, model biznesu i kulturę)

Technologia dzięki AI rozwija się szybciej niż kiedykolwiek. Strategiczne decyzje mogą być dzięki niej bardziej precyzyjne, ale to ludzie – poprzez innowację i design – nadają sens i odkrywają nowe znaczenia. Dopiero połączenie tych trzech perspektyw sprawia, że technologia staje się źródłem przewagi, a nie tylko kolejnym narzędziem.

Polskie przykłady: gdy znaczenie wyprzedza funkcję

Powyższe zasady to nie tylko teoria. Widziałam je w praktyce, prowadząc wraz z zespołem projekty strategiczne i rozwojowe dla polskich marek. Każdy z poniższych przykładów przejawia doświadczenie, w którym innowacja i design management stały się narzędziem odkrywania nowych znaczeń:

• Noti — strategia marki i komunikacji przesunęła firmę z hasła „dobry design w dobrej cenie” w kierunku marki pierwszego wyboru na rynkach międzynarodowych.
• Harpo — technologie takie jak Brailpen czy Mountbatten nie tylko ułatwiają codzienność osób niewidomych. Nadają nowe znaczenie samodzielności i edukacji: to most do świata pracy, wiedzy i komunikacji.
• VOX — łóżko przestało być „miejscem snu”, a stało się przestrzenią aktywności; stół — centrum spotkań pokoleń. To design sensu, a nie tylko funkcji.
• Nickel Resort & WellNest — współprojektując usługę Spa & WellNest, nie poprzestaliśmy na „relaksie”. To holistyczne doświadczenie dbania o siebie, które można przenieść do codziennego życia. Wellness staje się tu stylem życia, a nie jednorazowym zabiegiem.

W każdym z tych przypadków przewaga nie wynikała z samej technologii, lecz z odkrycia i zakomunikowania nowego sensu.

AI jako test dojrzałości innowacyjnej

AI świetnie usprawnia i skaluje. Sens — czyli dlaczego to ma wartość dla ludzi — tworzą zespoły innowacji i designu. AI jest więc testem dojrzałości: czy wykorzystamy ją do samej redukcji kosztów, czy do zaprojektowania nowych doświadczeń, modeli działania i kultur pracy.

Jak przejść od refleksji do praktyki?

Najłatwiej zacząć od małego eksperymentu. Dlatego proponuję prosty plan na 30 dni, który pozwala sprawdzić w praktyce, jak wprowadzać nowe znaczenia do strategii i doświadczeń organizacji.

Jak wprowadzać sens do strategii — plan na 30 dni

• Wybierz 1 krytyczne doświadczenie (klient lub pracownik), w którym „usprawnienia” utknęły w miejscu.
• Opracuj 1-zdaniową wizję nowego znaczenia (np. „nasz sklep online = osobisty doradca, nie katalog”).
• Zrób 2-godzinny sparring z 4–6 interpretatorami spoza zespołu (psycholog, socjolog, projektant, technolog, przedstawiciel innej branży).
• Zbuduj artefakt narracyjny: storyboard, makieta, demo usługi. Projektuj doświadczenie, nie listę funkcji.
• Przetestuj z 10 osobami (użytkownicy/pracownicy). Zbieraj emocje i zrozumienie sensu, nie tylko „UX-owe kliknięcia”.
• Zaktualizuj narrację i metryki: mierzymy adopcję nowego znaczenia (powody wyboru, wskaźniki zaangażowania), nie tylko NPS/konwersję.
• Włącz AI celowo: uwzględnij AI tam, gdzie podkreśla obiecany sens (np. personalizacja doświadczenia), a nie tam, gdzie go rozmywa i odczłowiecza.

Kultura i struktury: żeby to nie była kampania

Innowacja i design nie mogą być jednorazową inicjatywą ani hasłem w kampanii. Odkrywanie nowych znaczeń działa skutecznie tylko wtedy, gdy organizacja ma stałe mechanizmy, które je wspierają. Wprowadzenie takich mechanizmów wymaga konkretnych zmian w kulturze i strukturach:

• Role i rytuały – wyznaczenie osób i zespołów odpowiedzialnych za innovation & design management oraz wprowadzenie regularnych rytuałów projektowych.
• Budżety – zapewnienie stałej puli środków na eksperymenty, prototypowanie i szybkie testy.
• Decyzje – w kamieniach milowych pytamy nie tylko „czy działa?”, ale przede wszystkim „czy niesie obiecany sens?”.
• Komunikacja – mówimy językiem znaczenia: pokazujemy, jak rozwiązanie zmienia życie ludzi, zamiast listować funkcjonalności.

Dzięki temu innowacja staje się częścią codziennego działania firmy, a nie dodatkiem, który można odhaczyć.

Technologia to początek. Przewagę daje sens.

AI przyspiesza to, co możliwe. Innowacja i design odkrywają to, co warto — i ubierają to w doświadczenia, które ludzie wybierają, rozumieją i kochają. Dlatego prawdziwe pytanie brzmi nie: czy warto zajmować się innowacją i designem?
Lecz: jak rozwijać w organizacjach kompetencje, które pozwolą odkrywać i wdrażać nowe znaczenia na co dzień.

Autorka